بررسی علائم زوال و تاثیر آن بر فنل، فلاونوئیدها و پروتئین‎های برگ درختانبلوط ایرانی (Quercus brantii Lidii) (مطالعه موردی: استان لرستان)

پدیده زوال بلوط از جمله پدیده های نگران کننده در جنگل های زاگرس است و هرروزه بر وسعت جنگل های مبتلا به آن افزوده می شود. تحقیق حاضر به بررسی علائم زوال در پایه های مبتلا و نیز تاثیر زوال بر ترکیبات ثانویه برگ درختان بلوط ایرانی می پردازد. برای این منظور سه منطقه جنگلی ابوالوفاء، میانکوه و مله شبان استان لرستان که از مهم ترین کانون های زوال بلوط هستند، انتخاب شدند. برای مطالعه بهتر نشانه های زوال، درختانی با خشکیدگی تاجی در درجات مختلف و همچنین درختان سالم تصادفی مشخص شدند. نشانه های زوال شامل جدا شدن پوست تنه و خروج شیره آوند چوبی، شکسته شدن قسمتی از تنه درختان، قهوه ای شدن و خزان زود رس برگ ها بود. با توجه به یافته‎های ترکیبات ثانویه، نتایج نشان داد که میزان فلاونوئید و میزان فنل کل (به جز در منطقه ابوالوفاء) اندازه‎گیری شده در پایه های ناسالم، به طور معنی داری بیشتر از پایه های سالم است (p≤0.05)؛ اما تفاوت معنی‎داری در میزان پروتئین بین پایه های سالم و ناسالم مشاهده نشد. همچنین از بین مناطق مطالعه شده، افزایش این ترکیبات در منطقه میان کوه بیشتر بود که می‎تواند به دلیل توسعه بیشتر بیماری در منطقه ذکر شده باشد. به طورکلی، در اثر بروز بیماری، ترکیبات ثانویه از قبیل ترکیبات فلاونوئیدی و فنل کل افزایش می‎یابد که احتمال می‎رود نقش موثری در افزایش مقاومت درختان بلوط ایرانی در برابر پاتوژن ها و زنده‎مانی بیشتر داشته باشند.