معرفی و تصحیح نسخه خطی شرح خطبه البیان به روایت میر شریف آملی

خطبه البیان نام یکی از خطبه های منسوب به مولا علی(ع) است که در خصوص صحت انتساب آن به ایشان، دیدگاه های مختلفی در طول تاریخ مطرح شده است. در این خطبه، کلمات مسجعی بر زبان حضرت جاری شده است که با ضمیر «انا» آغاز شده و به شرح حال ایشان در مقام ولی و انسان کامل در حالت فنای فی الله اشاره دارد. بدین سبب به شطحیات اهل تصوف و اقوال اهل غلو شباهت داشته و همواره مورد توجه صوفیان و فرقه های شیعه و باطنیه بوده است. از این خطبه و شروح آن، نسخه های خطی بسیاری در کتابخانه های ایران و کشورهای دیگر وجود دارد. یکی از این شروح متعلق به شخصی به نام میر شریف از سده دهم هجری است که تاکنون ناشناخته بوده است. از این شرح، نسخه های متعددی با تفاوت هایی چند در دست است. نسخه ای که نام میر شریف را در مقدمه و انتهای خود دارد، به شماره 1015 در کتابخانه دانشگاه تهران موجود است. در این مقاله، ابتدا میر شریف و رساله شرح خطبه البیان وی معرفی شده و پس از گزارش نسخه های مختلف برجای مانده از این اثر، تصحیح نسخه خطی شماره 1015 این رساله همراه با مآخذ آیات و روایات و اشعار و تفاوت های نسخه بدل از نظر می گذرد.