زبان قصاید ناصرخسرو در سطح نحوی

پیام:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
تشخص زبان قصاید ناصرخسرو در گرو چه عواملی است؟ اصلی ترین کوشش این پژوهش پاسخ دادن به این پرسش است. ازآنجاکه پرداختن به تمام مشخصات زبان قصاید او، در یک مقاله نمی گنجد، اینجا تلاش شده است مختصات زبان او عمدتا در سطح نحو زبان بررسی شود؛ یعنی ساختار گروه های نحوی و جمله ها، اگرچه از توجهی گذرا به سطح آوایی کلام او نیز غفلت نشده است. این بررسی وقتی کاملا میسر می شود که با مقایسه عناصر نحوی زبان او با شاعران پیشین و معاصرش، میزان برجستگی شعرش معین شود؛ ازاین رو، بررسی ویژگی های زبان قصاید او در قیاس با زبان قصاید دو شاعر متقدمش (فرخی و عنصری) و یک شاعر هم عصرش (قطران)، به مثابه زبان معیار قصیده سرایی عصر، مهم ترین بخش این پژوهش است. در بررسی فراوانی هریک از عناصر نحوی در قصیده های معین ناصرخسرو و مقایسه آن با فراوانی آنها در قصاید فرخی و عنصری و قطران که در وزن و قافیه با قصیده های او مشترک اند، روش آماری را پیش گرفته ایم؛ بنابراین، قصاید ناصرخسرو در سطح نحو در این موارد نسبت به سه شاعر دیگر برجسته و متمایز می نماید: کاستی توازی نحوی و حذف فعل، کاستی گروه اسمی بدلی و وجه دعا، بی ارتباطی تمهید نحوی تضمین با محور عمودی خیال، فزونی نقش ترغیبی زبان، هنجارگریزی نحوی، کهنه گرایی، نقش جمله( واره) های پیرو وابسته شرطی و تقابلی و تعلیلی در ایجاد اسلوب فلسفی کلام او. در این مقاله به جای تعابیر کلی و مبهمی که غالبا از زبان قصاید ناصرخسرو به دست داده اند، داده های کمی قابل سنجشی فراهم آمده است که تحلیل های این مقاله، تنها یکی از نتایج ممکن حاصل از آنهاست.
زبان:
فارسی
صفحات:
79 تا 102
لینک کوتاه:
magiran.com/p1980502 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!