بررسی معافیت سازمان اوقاف و امور خیریه از پرداخت هزینه های دادرسی در دعاوی وقف

هزینه دادرسی در مفهوم اعم شامل بهای ورقه دادخواست، هزینه دادخواست، هزینه تطبیق اوراق با اصل آنها و نیز هزینه دادرسی به معنای خاص است. هزینه دادرسی به معنای اخص، به هزینه احکام و قرارها اطلاق می شود. یکی از موضوعات مورد اختلاف میان مراجع قضایی، موضوع جواز یا عدم جواز اخذ هزینه های دادرسی در دعاوی وقف است. این اختلاف به دلیل تقابل تبصره ماده 9 قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه در معافیت از پرداخت مخارج و هزینه های دادرسی، ثبتی و اجرایی و مقررات قانون آیین دادرسی مدنی در لزوم پرداخت هزینه های دادرسی است. از این رو مقاله حاضر در پاسخ به این سوال که آیا اخذ مبالغ مذکور از سازمان اوقاف وجاهت قانونی دارد؟ و آیا مبالغ ماخوذه، جزء هزینه های دادرسی قلمداد می گردد؟ بر آن است که لزوم پرداخت هزینه های دادرسی در مراجع قضایی، به استناد ماده 503 و بند 1 ماده 53 قانون آیین دادرسی مدنی، به عنوان یک قاعده عام، مورد قبول است اما تبصره ماده 9 قانون تشکیلات و اختیارات سازمان اوقاف، قاعده عام مزبور را در گستره خود تخصیص زده است، از این رو طبق آن تبصره، سازمان اوقاف و امور خیریه و موقوفات و اماکن مذهبی از پرداخت هر گونه هزینه دادرسی معاف هستند و در صورت اخذ، هزینه های مذکور قابل استرداد است.