مسائل نظام شخصیتی - منشی در اقشار اجتماعی کارگر، کارمند و کاسب شهر تهران

از پدیده های اساسی حیات جامعه، نظام های شخصیتی افراد و گروه های اجتماعی است که انواع، ابعاد، مختصات و کم و کیف آن تاثیری به سزا در فرآیندهای اجتماعی داشته و می تواند به مثابه یکی از عوامل یا موانع توسعه انسانی اجتماعی عمل نموده و نقش ایفا کند.
در این پژوهش مسائل نظام های شخصیتی بخشی از بافت اجتماعی ایران (اقشار اجتماعی کارمند، کارگر و کاسب در منطقه ده شهر تهران) مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است بدین ترتیب که ضمن شناسایی و توصیف سوگیری های شخصیتی قشرهای مذکور، عوامل موثر بر آن تحلیل و تفسیر شده است.تحقیق حاضر با کمک گرفتن از روش پیمایشی با دو خصلت پهنانگر ژرفانگر (انبوه موردی) و بهره گیری از فن پرسشنامه همراه با مصاحبه (پرسشنامه ساختار یافته) اطلاعات لازم را جمع آوری کرده و با توصیف و تحلیل داده ها و در نهایت با تغییراتی در پایگاه نظری خود به نتایج ذیل دست یافت.
الف اقشار و گروه های اجتماعی مورد مطالعه از قشرهای اصلی طبقه فرودست جامعه شهری تهران بوده که از لحاظ نوع نظام شخصیتی و ابعاد ارزشی، هنجاری، سیاسی و اقتصادی آن به صورت عمده و با فراوانی بسیار بالا سوگیری شخصیتی نابارور (خاص گرا و استبدادی) از خود بروز می دهند و در عین حال تفاوت معناداری بین اقشار مورد مطالعه از نظر نوع نظام شخصیتی وجود ندارد.
ب علی رغم برخی تغییر و تحولات ساختاری کارکردی در نظام اقتصادی اجتماعی یعنی در بخش سخت افزاری جامعه شهری تهران از چند دهه اخیر به این سو، گروه ها و اقشار اجتماعی مورد مطالعه (کارمند، کارگر و کاسب منطقه ده) به مثابه طبقه فرودست شهری کماکان متاثر از نظام طبقاتی و قشربندی نظام استبدادی و با تاثیرپذیری از نظام شخصیتی استبدادی تاریخی و با اثر تعیین کننده تفسیر و کنش ماندگار به صورت دیالکتیک ماندگی، نظام شخصیتی نابارور و خاص گرا را در خود بازتولید می کنند؛ به طوری که نظام شخصیتی نابارور در آن ها هم ساخت اجتماعی استبدادی را بازتولید کرده و هم ساخت استبدادی ذهن را تداوم می بخشد که این مسئله از موانع بازدارنده توسعه اجتماعی انسانی جامعه شهری و از عوامل اساسی سخت جانی و عدم پویایی و حرکت لازم جامعه به سوی هویت جمعی عام یعنی هویت مدنی ایرانی است.