الگوی پراکنش مکانی درختچه قره تاج (Anagyris foetida L.) در جنگل های زاگرس

این پژوهش به منظور شناسایی الگوی پراکنش مکانی و برهم کنش درون گونه ای درختچه قره تاج (Anagyris foetida L.) در رویشگاه انحصاری آن در بخشی از جنگل های زاگرس انجام گرفت. یک قطعه نمونه به نسبت خالص از گونه قره تاج با مساحت 1 هکتار در نظر گرفته شد و موقعیت مکانی درختچه ها و ویژگی های زیست سنجی آنها اندازه گیری شد. سپس با استفاده از تابع های فاصله های نزدیک ترین (G، F و J) همسایه و تابع همبستگی جفتی (g) الگوی پراکنش مکانی درختچه های قره تاج محاسبه شد. همچنین با به کارگیری توابع همبستگی نشاندار (Kmm(r)) و واریوگرام نشاندار (γ(r)) وابستگی مکانی اندازه درختچه ها بررسی شد. اندازه گیری ویژگی های زیست سنجی نشان داد که میانگین قطر یقه، ارتفاع، سطح تاج و تعداد جست درختچه های قره تاج به ترتیب، 15/5 سانتی متر، 36/2 متر، 6/5 متر مربع و 59/12 پایه بود. تراکم درختچه های قره تاج نیز 231 پایه در هکتار بود. برپایه یافته ها، درختچه های قره تاج در فواصل کوتاه به صورت کپه ای و در فواصل بیشتر از الگوی کاملا تصادفی پیروی می کنند. البته یافته های تابع همبستگی جفتی (g) نشان داد که در فاصله 17-13 متری، الگوی پراکنش درختچه ها دوباره به صورت کپه ای تغییر می کند. همچنین برپایه یافته های تابع های همبستگی نشاندار و واریوگرام نشاندار هیچ گونه همبستگی مکانی برای ویژگی های زیست سنجی مشاهده نشد و چینش درختچه های قره تاج با اندازه های گوناگون در کنار یکدیگر کاملا تصادفی بود. نتیجه گیری شد که اگرچه درختچه های قره تاج در فواصل کوتاه برهم کنش مثبت و تمایل به کپه ای شدن نشان دادند، ساختار مکانی مشخصی از نظر ویژگی های زیست سنجی ندارند و چگونگی چینش آنها از نظر اندازه افراد تصادفی است و اندازه های مشابه در کنار یکدیگر نیستند.