ارزیابی نابرابری توزیع منابع بیمارستانی در استان آذربایجان غربی با استفاده از شاخص های اقتصادی، قبل و بعد از طرح تحول نظام سلامت

عدالت در دسترسی به خدمات سلامت، یکی از اهداف عمده نظام های سلامت می باشد، به طوری که نابرابری در توزیع جغرافیایی منابع سلامت، دسترسی افراد به تسهیلات مراقبت سلامت را با مشکل مواجه می کند. از این رو هدف این مطالعه بررسی وضعیت توزیع منابع بیمارستانی و تعیین ضریب نابرابری در بین شهرهای استان آذربایجان غربی قبل و بعد از اجرای طرح تحول نظام سلامت بود.
روش پژوهش: مطالعه حاضر پژوهشی توصیفی-تحلیلی بود که به صورت مقطعی انجام شد. برای سنجش نابرابری در توزیع منابع سلامت در شهرهای استان آذربایجان غربی، قبل و بعد از طرح تحول نظام سلامت از شاخص های نسبت تمرکز و هال تایدمن استفاده شد. داده های مورد نیاز برای تخمین این شاخص ها شامل 2 عامل تولید عمده و اصلی نظام سلامت یعنی تعداد پزشکان متخصص و تخت های بیمارستانی از معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی استان آذربایجان غربی جمع آوری شد. آنالیز داده ها با استفاده از نرم افزار Excel نجام شد. نتایج نشان داد که در سطح استان، تمرکز بالایی در توزیع منابع سلامت مورد بررسی وجود دارد؛ به طوری که تمرکز تخت های ثابت و پزشک متخصص، بیشتر در مرکز استان یعنی شهر ارومیه بوده است. همچنین نابرابری در توزیع منابع فوق در شهرهای استان به نسبت جمعیت، بالا بود. همچنین مقایسه قبل و بعد از طرح تحول نظام سلامت نشان داد که توزیع تخت های ثابت روند کاهشی و پزشکان متخصص روند افزایشی داشته اند. نتایج به دست آمده نشان داد وضعیت نابرابری در توزیع تخت های بیمارستانی بعد از اجرای طرح تحول سلامت تشدید شده است؛ توزیع پزشکان متخصص نیز بعد از طرح تحول علی رغم بهبود آن، منطبق بر توزیع جمعیت نمی باشد. بنابراین، پیشنهاد می گردد با در پیش گیری سیاست بازتوزیعی به اصلاح وضعیت نامناسب توزیع منابع فوق الذکر، پرداخته شود.