واکاوی سنت گرایی انتقادی درتفکر شریعتی

جریان روشنفکری شریعتی قرائت های مختلفی مانند سنت گرایی، قرائت پست مدرنی، فرامدرن گرایی و رویکرد رادیکال را به خود پذیرفته است، زیرا اندیشه او ظرفیت پذیرش همه این قرائت ها را دارا است. او نقاد سنت بوده و در ضمن نقد مدرنیته نیز داشته است و لذا چه بسا  او را سنت گرا و یا طرفدار مدرنیته دانسته اند. اما مطالعه عمیق تر آثار شریعتی ما را به طرف جریان سوم سوق می دهد و آن سنت گرایی انتقادی است. رویکرد کلی شریعتی به طرف سنت گرایی است؛ چه آن که دو اصل اساسی سنتگرایی؛ یعنی توجه به حکمت خالده و نقد مدرنیته، از اصول اندیشه اوست. شریعتی هم توجه به عقل اشراقی و شرقی دارد و هم در کنار بسیاری از منتقدین مدرنیته، به بحران های مدرنیته می پردازد و اصول تفکر غربی را مورد نقد قرار می دهد؛ ولی مثل دیگر سنت گراها توقف در سنت ندارد، بلکه می خواهد با ایدئولوژی بین سنت و مدرنیته پل بزند، لذا منتقد سنت هم هست، از این رو بهتر است تا جریان فکری او سنت گرایی انتقادی نامیده شود. سنت گرایی انتقادی شریعتی یعنی اینکه مثل دیگر سنت گرایان بحران های مدرنیته را جدی می داند و راه حل آن را توجه به معنویتی می داند که حکمت اشراق توصیه می کند، نه هر معنویتی، بلکه معنویتی که در خدمت ایدئولوژی و اصلاح وضع جامعه باشد.