معرفی نسخه خطی «مفاتیح القلوب و مصابیح الغیوب» خواجوی کرمانی و سیری در سبک شعری آن

نسخ خطی شامل اطلاعات تاریخی و ادبی و عرفانی ارزشمند، برای پژوهشگران ادبی است. و بطور خاص، یکی از این نسخ (با عنایت به چهار نسخه صحیح مورد استناد) اثر ارزشمند «مفاتیح القلوب و مصابیح الغیوب» خواجوی کرمانی(م:750) است. مفاتیح القلوب و مصابیح الغیوب اثری است منظوم در قالب مثنوی که شامل بیست و هشت باب و پنج فصل است؛ در سال 747 به اتمام رسیده است و خواجو آن را به نام امیر مبارز الدین نگاشته است و ختم و تقدیم آن را به شاه منصور اختصاص داده است. ساختار منظومه و شیوه بیان مطالب در آن جالب توجه و در بعضی موارد بدیع است. شاعر در کنار اشعار جدید که سروده است؛ ابیات نغز و ناب خود را در موضوعات گوناگون از دیگر آثار خود گلچین کرده و در این اثر گنجانده است. زبان شعر در مفاتیح القلوب و مصابیح الغیوب زبان پارسی با محتوای غزلی عاشقانه و عارفانه و استادانه و روان است. گرایش شاعر به ترکیب سازی و نقش آن در تکوین فرم سخن چشمگیر است. از بعد تخیل، کثرت تصویر و استعاره و تشخیص بر دیگر گونه ها غلبه دارد. ساختار عرفانی این سند برجسته، قابل تامل است و همچنین ارزش ادبی و عرفانی آن در خور پژوهش است. بررسی دقیق این اثر تصحیح کاملتری از ابیات شناخته شده و ابیات نویافته این شاعر به دست میدهد.