مقایسه تجمع برخی فلزات سنگین (جیوه، مس و روی) در بافت کبد و عضله ماهی کپور پرورشی و کپور دریایی (Cypinus carpio)

فلزات سنگین جزو آلاینده های غیرقابل تجزیه می باشند که بر موجودات زنده آب ها از جمله ماهی ها اثر می گذارند. در این مطالعه به بررسی غلظت سه فلز سنگین جیوه، مس و روی در بافت عضله و کبد ماهی کپور وحشی (Cypinus carpio) دریای خزر و کپور پرورشی (مزرعه ای در اطراف شهر ارومیه با منبع آب چاه) بترتیب به عنوان نمونه های دریایی و پرورشی و برآورد میزان خطر پرداخته شد. در این تحقیق 20 نمونه ماهی کپور معمولی از این منابع تهیه گردید. فلزات سنگین با استفاده از دستگاه جذب اتمی مجهز به سیستم شعله اندازه گیری گردیدند. نتایج نشان داد حداکثر میانگین میزان این فلزات در ماهی کپور، مربوط به فلزات روی و مس در ماهی کپور دریایی بترتیب 52/7 ± 29/78 و 46/2 ± 24/6، و در کپور پرورشی بترتیب 5/21 ± 31/134و 9/7 ± 8/22 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک بوده است و میزان فلز سمی و غیر ضروری جیوه در کپور پرورشی و دریایی به ترتیب 33/0 ± 48/1 و 13/0 ± 54/0 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک بوده است. بین مقادیر فلزات اندازه گیری شده در دو بافت عضله و کبد اختلاف معنی داری مشاهده نشد (05/0<P). میزان فلزات سنگین با شاخص های زیست سنجی (سن، طول و وزن) ماهی کپور در هر دو محل نمونه برداری ارتباط معنی داری مشاهده نشد (05/0<P). علاوه بر این، جنسیت ماهی کپور با تجمع دو فلز روی و جیوه ارتباط معنی داری داشته (05/0>P) در حالی که با تمرکز مس ارتباط معنی دار نداشت (05/0<P). مقایسه این فلزات با حد مجاز استانداردهای جهانی نشان داد که مقدار روی در کپور پرورشی از حد مجاز تمامی استانداردهای ذکر شده بالاتر است.