تاثیر شوری و تلقیح میکروبی بر عملکرد و شاخص های کارآیی فسفر در گیاه ذرت

در این مطالعه، به منظور بررسی تاثیر شوری بر عملکرد، شاخص های کارآیی فسفر و غلظت برخی از عناصر در ماده خشک ریشه و اندام هوایی گیاه ذرت (Zea mays L.) و نیز ارزیابی کارآیی ریزجانداران حل کننده فسفات و میکوریزها در تعدیل اثرات تنش شوری بر گیاه، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در شرایط گلخانه ای اجرا گردید. فاکتور اول شامل شوری در 2 سطح (بدون شوری (شاهد) و با شوری 5/4 دسی زیمنس بر متر) و فاکتور دوم تلقیح میکروبی با 7 سطح مختلف شامل شاهد (بدون تلقیح)، تغذیه با فسفر محلول (KH2PO4)، تلقیح میکوریزی (M, Glomus)، تلقیح باکتری های حل کننده فسفات ((PSB, Pseudomonas fluorescent ، تلقیح قارچ های حل کننده فسفات PSF, Aspergillus niger))، تلقیح تلفیقی میکوریز و باکتری (MB) و تلقیح تلفیقی میکوریز و قارچ (MF) بود. در پایان دوره رشد، برخی شاخص های رشد گیاه و غلظت عناصر غذایی در اندام هوایی گیاه اندازه گیری شده و شاخص های کارآیی فسفر محاسبه گردید. نتایج حاکی از تاثیر معنی دار سطوح شوری بر تمام صفات اندازه گیری شده غیر از غلظت روی بود. بیشترین مقادیر ارتفاع اندام هوایی (89/78 سانتی متر) و قطر ساقه (02/1سانتی متر) در تیمار فسفر محلول مشاهده گردید. هم چنین نتایج، افزایش معنی دار در مقدار فسفر، آهن، روی، مس، منگنز، ارتفاع اندام هوایی و قطر ساقه را در گیاهان تلقیح شده با میکوریز و باکتری و نیز در شرایط تلقیح توام میکوریز-ریزجانداران حل کننده فسفات در مقایسه با گیاهان شاهد بدون تلقیح، نشان داد. تلقیح با تیمارهای میکوریز و باکتری، ارتفاع اندام هوایی را به ترتیب 90/1و 20/1 برابر نسبت به شاهد افزایش دادند. هم چنین تیمارهای تلقیح قارچی و میکوریزی، مقدار روی اندام هوایی را به ترتیب 98/40 و 65/85 درصد در مقایسه با تیمار شاهد افزایش دادند. چنین استنباط می شود که تلقیح میکروبی از طریق تاثیر بر جذب عناصر غذایی، مقاومت گیاه ذرت را در شرایط وجود تنش شوری افزایش می دهد.