بازشناسی شخصیت حدیثی مقاتل بن سلیمان بلخی

مقاتل بن سلیمان بلخی در تفسیر قرآن، فردی گران قدر ولی در روایت مجروح خوانده شده است. پژوهش حاضر که به شیوه تحلیلی-توصیفی انجام شده است، ضمن بررسی و تحلیل اقوال مختلف درباره شخصیت مقاتل و ملاحظه روایات و کارنامه حدیثی وی و قیاس آن با کارنامه دیگر راویان و روایات آنان نشان می دهد که اگرچه او در صدر مفسران قرار داشته و در چارچوب مذاهب اهل سنت اندیشه و عمل کرده است، از برخی ایرادها چون عدم پایبندی کامل به روش محدثان در نقل و داشتن غرور علمی مبرا نیست؛ ولی این ایرادها سبب بی اعتباری روایاتش نمی شود. داشتن مشایخی طراز اول چون صادقین(ع) و ضحاک، راویانی چون عبدالرزاق و حسن بن محبوب و وجود عین روایات یا متابعات و شواهد آن در جوامع حدیثی و منابع برتر فریقین در کنار زهد، عرفان و صراحتش با حاکمان، او را حداقل در سطح عموم راویان حدیث قرار می دهد.