تغییرات ریختشناسی لایه رنگ دانهدار شبکیه و سلولهای فوتورسپتور آسیب دیده بعد از پیوند سلول های بنیادی به فضای زیر شبکیه

بیماری های تخریبی شبکیه مهم ترین علت نابینایی غیرقابل برگشت است. یکی از روش های درمانی امیدبخش در این بیماری ها استفاده از سلول های بنیادی است. دراین بین سلول های بنیادی مزانشیمی مغز استخوان به عنوان یکی از سلول های ایمن می تواند در تولید سلول های آسیب دیده و درمان این بیماری ها نقش مهمی ایفا نماید.  هدف این مطالعه، بررسی تغییرات ریخت شناسی لایه رنگ دانه دار شبکیه و سلول های فوتورسپتور آسیب دیده بعد از پیوند سلول های بنیادی به فضای زیر شبکیه بود.

مدل تخریب لایه رنگ دانه دار شبکیه با استفاده از تزریق سدیم یدیت در سینوس پشت چشم موش های صحرایی رنگ دانه دار انجام شد. بعد از 28 روز از تزریق سدیم یدیت و تائید تخریب لایه رنگ دانه دار، برای پیوند سلولی مورد استفاده قرار گرفت. برای پیوند سلولی، در مرحله اول تولید سلول های رنگ دانه دار از تمایز دو مرحله ای سلول های بنیادی مزانشیمی مغز استخوان استفاده شد. برای این کار سلول های بنیادی از مغز استخوان ران موش صحرایی استخراج شد بعد از پاساژ سوم با استفاده از محیط تمایزی به سلول های رنگ دانه دار تمایز داده شد. سلول های تولیدشده به فضای زیر شبکیه مدل های ایجادشده تزریق شدند. 30 روز بعد از پیوند سلولی، بررسی های بافتی از جمله بررسی لایه رنگ دانه دار و شمارش تعداد هسته ها در لایه هسته ای خارجی شبکیه با استفاده از رنگ آمیزی کریزل ویولت انجام شد. بررسی ایمونوسیتوشیمی سلول های تمایزیافته نشان داد که درصد بالایی (±93) از این سلول ها مارکرهای اختصاصی (RPE65, CRALBP) سلول های رنگ دانه دار را نشان دادند. این سلول ها به موش های صحرایی دارای آسیب لایه رنگ دانه دار تزریق شدند. بررسی های بافتی این نمونه ها بعد از 30 روز نشان داد که لایه رنگ دانه دار و لایه هسته ای خارجی فوتورسپتورها بهبود یافته و تعداد سلول ها در این لایه ها در مقایسه با گروه کنترل افزایش یافته است. تولید سلول های رنگ دانه دار شبکیه مشتق شده از سلول های بنیادی مغز استخوان که از نظر بیان ژن های اختصاصی شبیه به سلول های طبیعی باشند و هم چنین بعد از پیوند در بافت بتوانند فعالیت فیزیولوژیک از خود نشان دهند و موجب بهبودی شوند در درمان بیماری های تخریبی شبکیه بسیار مفید هستند.