بررسی ارتباط بین نوع زایمان با میزان شاخص های پنج گانه سلامت مادر و نوزاد قبل و بعد از اجرای طرح تحول نظام سلامت در بیمارستانهای منتخب استان آذربایجان شرقی

نظام های سلامت به منظور تامین و ارتقای سلامت، اقدام به انجام اصلاحات می نمایند. سنجش اثرات اصلاحات یکی از روش های تعیین اثربخشی بوده و زمینه ساز بهبود وضعیت خواهد بود. لذا هدف از این مطالعه، بررسی ارتباط بین نوع زایمان با میزان شاخص های پنج گانه سلامت مادر و نوزاد در بازه زمانی قبل و بعد از اجرای طرح تحول نظام سلامت در بیمارستانهای منتخب استان آذربایجان شرقی می باشد.
موارد و پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی- تحلیلی بوده که در سال 1396 انجام گرفت. محیط پژوهش شامل 8 بیمارستان آموزشی، درمانی و خصوصی بود. 800 پرونده در دو مقطع زمانی قبل و بعد از اجرای طرح به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. از چک لیست محقق ساخته که روایی آن توسط متخصصین امر تعیین شد، برای استخراج داده ها استفاده شد. داده های بدست آمده به وسیله SPSS-22 و با بهره گیری از آمار توصیفی و آزمون های تی تست و کای دو تجزیه و تحلیل شد.
میانگین سنی مادران در هر دو بازه زمانی 27 سال بود. اکثر مشارکت کنندگان فاقد زایمان قبلی بوده و دارای تحصیلات دیپلم و زیر دیپلم بودند. میزان زایمان طبیعی از 5/34 درصد (قبل از طرح تحول) به 2/44 درصد (بعد از طرح تحول) افزایش یافت (05/0>p). میزان مرگ مادران و نوزادان به ترتیب از میزان 3/0 و 8/0 درصد به صفر و 5/0 درصد کاهش یافت. مرگ و میر مادران و نوزدان و مرده زایی بر اساس نوع زایمان فاقد اختلاف معنی دار بود (05/0<p).
یافته های بدست آمده حاکی از افزایش معنی دار درصد زایمان طبیعی با اجرای طرح تحول در نظام سلامت ایران بوده است. همچنین میزان مرگ و میر مادران و نوزادان کاهش یافته است. این نتایج می تواند راهنمایی برای سیاستگذاران جهت تصمیم گیری در مورد ادامه اجرای برنامه و بازبینی آن باشد.
کلمات کلیدی: طرح تحول نظام سلامت، شاخص های سلامت مادر و نوزاد