واکاوی اندیشه مقاومت جمهوری اسلامی ایران در برابر ایالات متحده آمریکا

تضادهای سیاسی در روابط ایران و آمریکا، موضوع موردعلاقه بسیاری از پژوهشگران دانشگاهی است. برخی از آن ها انگاره مقاومت در جمهوری اسلامی را به عنوان بخشی از سازوکارهای کنش راهبردی در برابر آمریکا می دانند. این موضع بدان معناست که سیاست در ایران، اندیشه مقابله با سیاست های تهاجمی آمریکا را بازتولید می کند؛ این رویکرد زیربنای مقاومت را در سیاست خارجی ایران شکل می دهد. این پژوهش، ضمن بررسی انتقادی تحلیل های رویدادمحور، ریشه های مقاومت مذکور را در جریان تکوین دیگری نوظهور به نام غرب جست وجو کند و نشان می دهد که منازعه تهران-واشینگتن، یک سره ساخته و پرداخته ج.ا.ایران یا صرفا حاصل رویدادهای تاریخی میان دو کشور نیست؛ به بیان دیگر، مقاومت جمهوری اسلامی در برابر آمریکا یا آن چه در این پژوهش، آمریکانکوهی، نامیده می شود، حاصل به ارث بردن توشه ای تاریخی از غرب نکوهی برخی از موثرترین کارگزاران و اندیشه گران ایرانی در دو سده اخیر است. پرسش اصلی آن است که ریشه های تفکر انتقادی ایران نسبت به آمریکا و جهان غرب کدام است. این پژوهش نشان خواهد داد که گرچه نمی توان از تاثیر پیشینه روابط ایران و آمریکا غفلت کرد، اما برخلاف یافته بسیاری از پژوهش ها، مقاومت ج.ا. ایران در برابر آمریکا صرفا به دلیل رویدادهای تاریخی میان دو کشور شکل نگرفته است و این موضع گیری ریشه در تقابل هویتی و هستی شناسانه با مبانی اندیشه و هویت غرب دارد.