ارزیابی تاثیر ضد لیشمانیایی عصاره ی هیدروالکلی قارچ گانودرما لوسیدوم بر انگل لیشمانیا ماژور در شرایط آزمایشگاهی

لیشمانیا ماژور، عامل لیشمانیوز نوع جلدی (سالک) در ایران می باشد. به دلیل عوارض جانبی داروهای فعلی و پیدایش مقاومت دارویی در برخی نقاط، محققین به دنبال ترکیباتی موثرتر و بدون عوارض به خصوص داروهای گیاهی و ترکیبات طبیعی هستند. هدف از انجام این مطالعه، بررسی اثر ضد لیشمانیایی عصاره ی هیدروالکلی قارچ گانودرما لوسیدوم بر لیشمانیا ماژور در مقایسه با داروهای رایج بوده است. پس از آماده شدن عصاره ی هیدروالکلی گونه ی استاندارد ایرانی انگل لیشمانیا ماژور (MRHO/IR/75/ER)، ابتدا در محیط کشت Novy-Mac Neal-Nicolle (NNN) و سپس، Roswell Park Memorial Institute-1640 (RPMI-1640) غنی شده تکثیر و در مرحله ی متاسیکلیک به پلیت 96 خانه ای منتقل شد. سپس، غلظت های 10، 50، 100، 150 و 200 میکروگرم بر میلی لیتر عصاره در زمان های 24، 48 و 72 ساعت اثردهی و میزان پروماستیگوت های زنده با استفاده از رنگ تریپان بلو و تحرک آن ها، هموسیتومتر و آزمون رنگ سنجی MTT مورد بررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از آزمون های آماری ANOVA، Repeated measures ANOVA و Kolmogorov-Smirnov تجزیه و تحلیل گردید. عصاره ی هیدروالکلی این قارچ در غلظت های بالا (150 و 200 میکروگرم بر میلی لیتر) به طور معنی داری باعث کاهش و مهار رشد انگل شد و با افزایش عامل زمان رابطه ی مستقیم داشت (001/0 > P). همچنین، در روش MTT میانگین جذب نوری غلظت های مختلف عصاره در زمان های 24، 48 و 72 ساعت تفاوت معنی داری با هم داشته است (001/0 > P). تاثیر ضد لیشمانیایی مشاهده شده از عصاره ی این قارچ بر تعداد و رشد پروماستیگوت های زنده در غلظت های بالا، می تواند ناشی از وجود ترکیباتی مانند تانن، فلاونوئیدها، تری ترپنوئیدها و پلی ساکاریدها باشد و مستلزم تحقیقات بیشتر در خصوص خالص سازی ترکیبات آن و کار بر روی مدل حیوانی لیشمانیوز می باشد.