حکم تکلیفی تولید محصولات تراریخته از منظر فقه امامیه

علیرغم توسعه روزافزون فناوری مهندسی ژنتیک و استفاده از فراورده های آن (محصولات تراریخته) در سراسر جهان، در برخی نواحی از جمله ایران، تولید داخلی محصولات تراریخته همچنان با چالش روبرو است. با وجود تبیین جنبه های علمی مسئله از سوی کارشناسان و صدور فتاوای متقن از سوی فقهای عالیقدر شیعه، خلائی که به وضوح مشاهده می شود، عدم تبیین دقیق حکم فقهی تولید این محصولات بر مینای ادله شرعی است. حال آنکه با توجه به نقش محوری شرع در تعیین قوانین موضوعه جامعه، بررسی این موضوع از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنابراین پژوهش پیش رو با رویکرد توصیفی- تحلیلی تلاشی است در جهت واکاوی حکم فقهی تولید محصولات تراریخته بر مبنای فقه امامیه. در این راستا نظر به ضرورت موضوع شناسی، ابتدا دیدگاه کارشناسان در ارتباط با موضوع تراریخته مورد بررسی قرار گرفت و سپس بخش فقهی و حکم شناسی موضوع، تببین شد. یافته ها حاکی از آن است که سلامت این محصولات در سطح جهانی امری پذیرفته شده و مسلم است و عدم پذیرش آن در برخی جوامع از جمله محافل ایران بیشتر بر پایه مستنداتی است که از نظر علمی، قطعیت آن ثابت نشده است. در بخش حکم شناسی با توجه به عدم دلیل معتبر بر نحریم تراریخته، حکم اولیه آن اباحه است. با این وجود با توجه به وضعیت اقلیمی ایران و چالش های زراعی پیش رو، به کارگیری زیست فناوری و تولید محصولات تراریخته به منظور ممانعت از سلطه بیگانگان، امری ضروری است که از باب مقدمه واجب، واجب می گردد.