بررسی و مقایسه ی عملکردهای شناختی و اجرایی در بیماران اسکیزوفرنیا و دوقطبی

اختلالات اسکیزوفرنیا و دوقطبی، با اختلال در عملکردهای شناختی و اجرایی مرتبط هستند. پروفایل شناختی و اجرایی این دو اختلال به هم شبیه است. با این حال، نقایص شناختی و اجرایی در این بیماران ممکن است مسیرهای متفاوتی را دنبال کنند. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی و مقایسه ی مسیرهای متفاوت عملکردهای شناختی و اجرایی در بیماران اسکیزوفرنیا و دوقطبی بود. این مطالعه، پژوهشی توصیفی بر روی بیماران اسکیزوفرنیا و دو قطبی در سال های 97-1396 بود. 34 بیمار مبتلا به اختلال اسکیزوفرنیا، 52 بیمار مبتلا به اختلال دوقطبی و 72 نفر از افراد سالم در پژوهش حاضر شرکت کردند. این پژوهش، در بیمارستان روان پزشکی کارگرنژاد واقع در شهر کاشان اجرا شد. در این مطالعه، از مقیاس علایم مثبت و منفی اسکیزوفرنیا (Positive and negative syndrome scale یا PANSS)، مقیاس رتبه بندی مانیای Young (Young mania rating scale یا YMRS)، سیاهه ی افسردگی Beck (Beck depression inventory-II یا BDI-II)، آزمون برج لندن، آزمون دسته بندی کارت Wisconsin، آزمون سرعت پردازش (Trial making test یا TMT) و آزمون زمان واکنش چهار گزینه ای (Four-choice) استفاده شد. آزمون MANOVA نشان داد که تفاوت معنی داری بین سه گروه بیماران اسکیزوفرنیا، دوقطبی و افراد سالم در تمام مقیاس های عملکردهای شناختی و اجرایی وجود دارد. در مجموع، عملکرد بیماران اسکیزوفرنیا در عملکردهای شناختی و اجرایی بهتر از بیماران دوقطبی است، اما هر دو گروه بیماران اسکیزوفرنیا و دوقطبی عملکرد ضعیف تری نسبت به افراد سالم داشتند (001/0 > P). بر اساس یافته های این مطالعه، عملکردهای شناختی و اجرایی در اختلالات اسکیزوفرنیا و دوقطبی تخریب شده اند و افراد مبتلا، عملکردهای شناختی و اجرایی ضعیف تری نسبت به افراد سالم دارند. همچنین، عملکردهای شناختی و اجرایی در بیماران دوقطبی ضعیف تر از بیماران اسکیزوفرنیا است و مسیرهای متفاوتی از بیماران اسکیزوفرنیا را دنبال می کند.