اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در کاهش تضاد شناختی و افکار خودآیند منفی

افسردگی در سالمندان از موضوعات مهم در گستره علم روان شناختی است. بازنگری پژوهش ها نشان داده است که بیش از سی و دو درصد سالمندان حداقل یک بار به افسردگی بالینی دچار می شوند. افسردگی، سالمندان را با مشکلاتی همچون ضعف مهارت های اجتماعی، افکار خودآیند منفی ذهنی - بدنی، تضاد شناختی و اضطراب شدید روبه رو می کند. هدف اصلی این پژوهش، تعیین میزان اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در کاهش تضاد شناختی و افکار خودآیند منفی ذهنی - بدنی سالمندان مبتلا به افسردگی شهر خرم آباد بود.
این پژوهش به صورت شبه تجربی بود که در آن از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. نمونه پژوهش 30 آزمودنی بود که از میان سالمندان (60 سال به بالاتر) دارای افسردگی مراکز تحت پوشش بهزیستی شهر خرم آباد انتخاب و به صورت تصادفی در گروه های آزمایش (درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد) و گواه گمارده شدند. در مرحله مداخله گروه آزمایش به مدت 8 جلسه تحت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفتند. در طی این مدت گروه کنترل هیچ نوع مداخله ای دریافت نکرد. برای جمع آوری داده ها از مقیاس تصویر بدنی، پرسشنامه افسردگی بک ویرایش دوم و مقیاس تضاد شناختی و افکار خودآیند منفی ذهنی - بدنی در مراحل پیش آزمون و پس آزمون برای دو گروه آزمایشی و گواه استفاده شد.
داده های پژوهش با روش تحلیل کواریانس چندمتغیری تجزیه و تحلیل شدند. تحلیل داده ها به کمک نرم افزار اس.پی.اس. اس انجام گرفت. نتایج تحلیل کوواریانس تفاوت معنی داری بین دو گروه نشان داد. یافته ها نشان داد که میزان تضاد شناختی و افکار خودآیند منفی ذهنی - بدنی در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل کاهش معنی دارتری داشته است.
یافته ها حاکی از آن بودکه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد درکاهش تضاد شناختی و افکار خودآیند منفی ذهنی - بدنی اثربخش است. پیشنهاد می شود که از درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در سازمان های مربوطه همانند بهزیستی، که با سالمندان مبتلا به افسردگی روبه رو هستند، برای کاهش تضاد شناختی و افکار خودآیند منفی استفاده بهینه کرد.