اثر تنش خشکی و کشت تاخیری بر عملکرد دانه، روغن و ترکیب اسیدهای چرب ارقام کلزا

به منظور بررسی اثر تنش خشکی و کشت تاخیری بر عملکرد دانه، روغن و ترکیب اسیدهای چرب دانه در ارقام پاییزه کلزا، آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 95-1393 در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی شامل تاریخ کاشت در دو سطح شامل20 مهر (کشت معمول) و 5 آبان (کشت تاخیری)، آبیاری در دو سطح شامل آبیاری کامل (شاهد) و تنش خشکی (قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی) و نیز ارقام و هیبریدهای پاییزه کلزا شامل Neptune, Elvise, Okapi, Tassilo, GKH0224, GKH2624, GKH3705 بودند. نتایج نشان داد که با قطع آبیاری در مرحله خورجین دهی، عملکرد دانه، عملکرد روغن، تعداد دانه در خورجین، تعداد خورجین در بوته، محتوای کلروفیل، میزان اولئیک اسید و لینولئیک اسید کاهش ولی میزان اسید چرب اروسیک واسید پالمتیک افزایش یافت. بیشترین عملکرد دانه (5354 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (2443 کیلوگرم در هکتار) در شرایط آبیاری کامل و تاریخ کاشت معمول و کمترین در شرایط قطع آبیاری در مرحله خورجین دهی و کشت تاخیری به دست آمد. بیشترین میزان اسید پالمتیک در کشت تاخیری در رقم GKH3705 در شرایط قطع آبیاری در مرحله خورجین دهی و کمترین آن در تاریخ کاشت معمول، رقم Neptune در شرایط آبیاری کامل به دست آمد. از نظر تعداد دانه در خورجین، عملکرد روغن، میزان اسیدهای چرب اولئیک و لینولئیک و محتوای کلروفیل، رقم GKH3705 مناسب ترین رقم بود. با توجه به نتایج، در تاریخ کاشت تاخیری، رقم GKH3705 در شرایط آبیاری کامل و تنش خشکی توصیه می شود.