ارزش زیست محیطی کربن ذخیره شده در خاک عرصه های مختلف پخش سیلاب دشت گربایگان فسا

ذخیره کردن کربن در عرصه های طبیعی روشی سازگار با اصول توسعه ی پایدار و یکی از راه کارهای شناخته شده برای کاهش کربن جوی و اصلاح وضع موجود آب وهوایی است .برای مشخص شدن نقش آبخوان داری در کاهش میزان دی اکسیدکربن هوا و ذخیره ی آن به صورت کربن آلی، در هر نوار از شبکه های پخش سیلاب، در آبان سال 1396 سه نمونه خاک از ابتدا، وسط و انتهای هر نوار از عمق 30-0 سانتی متر تهیه شد. سه نمونه ی تصادفی شاهد نیز برداشته شد و میزان کربن آلی نمونه ها (36 نمونه) اندازه گیری و میزان ترسیب کربن محاسبه شد. داده های به دست آمده با  طرح آماری بلوک های کامل تصادفی تحلیل و میانگین ها با آزمون دانکن در تراز 5% مقایسه شد. نتایج تحلیل واریانس داده ها نشان داد که پخش سیلاب در کاربری های مختلف بر درصد کربن آلی و میزان ترسیب کربن در خاک در تراز 1% معنی دار شد. نتایج مقایسه ی میانگین ها در کاربری جنگل متراکم اوکالیپتوس همراه با پخش سیلاب در مقایسه با شاهد، نشان داد که بیش ترین مقدار کربن 44/2 تن در هکتار، یعنی معادل 162/2 تن گاز دی اکسیدکربن هوا در خاک ترسیب شده است، در صورتی که در کاربری شاهد (مرتع بی پخش سیلاب)، مقدار ترسیب کربن 6/07 تن در هکتار کربن تعیین شد. با توجه به گذشت 35 سال از اجرای برنامه ی پخش سیلاب در این عرصه ها، هر هکتار از عرصه ی جنگل متراکم اوکالیپتوس به طور متوسط سالانه 4/6 تن گاز دی اکسیدکربن را به صورت ماده ی آلی در خاک ترسیب کرده و نقش مهمی در کاهش آلودگی هوا ایفا نموده است. ارزش اقتصادی-زیست محیطی کل کربن ترسیب شده در خاک عرصه های جنگل متراکم اوکالیپتوس 1/36 میلیارد ریال در هکتار با میانگین 38/85 میلیون ریال در هکتار در سال است.