اثر تراکم بوته و محلول پاشی برگی بر رشد، عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی خاکشیر شیرین (Descurainia sophia L.)

این آزمایش با هدف بررسی اثر تراکم بوته و محلول پاشی برگی بر رشد، عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی خاکشیر شیرین (Descurainia sophia L.)، به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سال زراعی 96-1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت جام اجرا شد. فاکتور های آزمایش شامل سه تراکم بوته (10، 20 و40 بوته در مترمربع) و محلول پاشی با کود کامل (غلظت پنج در هزار) در سه مرحله سبزینه ای، قبل از مرحله گلدهی و شروع دانه بندی و شاهد بود. صفات مورد مطالعه شامل وزن تر و خشک اندام های هوایی، تعداد شاخه جانبی در بوته، وزن هزار دانه و عملکرد بذر، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت بودند. نتایج نشان داد که  اثر ساده تراکم بوته بر تعداد شاخه جانبی و شاخص برداشت خاکشیر شیرین معنی دار (05/0≥p) بود. اثر ساده محلول پاشی برگی بر تعداد شاخه جانبی و وزن هزار دانه معنی دار (05/0≥p) بود. همچنین اثر متقابل تراکم بوته و محلول پاشی برگی بر تعداد شاخه جانبی در بوته، وزن خشک اندام های هوایی، عملکرد بذر، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت معنی دار (05/0≥p) بود. بالاترین عملکرد بذر، عملکرد بیولوژیک و وزن خشک اندام های هوایی از تراکم 40 بوته در متر مربع+ محلول پاشی برگی در مرحله شروع دانه بندی به ترتیب با 99، 495 و 396 گرم بر متر مربع حاصل شد. کمترین عملکرد بذر مربوط به تراکم 10 بوته در متر مربع+شاهد با 35 گرم بر متر مربع بود. کمترین مقادیر عملکرد بیولوژیک و وزن خشک اندام های هوایی برای تراکم 20 بوته در متر مربع+ محلول پاشی در مرحله شروع دانه بندی به ترتیب با 168 و 126 گرم بر متر مربع مشاهده شد. بالاترین ضریب همبستگی مربوط به عملکرد بیولوژیک با وزن خشک اندام های هوایی (**97/0r=) بود. بر این اساس، به نظر می رسد انتخاب تراکم مناسب و محلول پاشی برگی راهکاری مدیریتی برای دستیابی پایدار به عملکرد بذر گیاه دارویی خاکشیر شیرین به عنوان گونه ای مقاوم برای توسعه کشت در مناطق خشک و نیمه خشک همچون خراسان می باشد.