پژوهشی در احوال و آثار عبذاللطیف عباسی بنیروی گجراتی و شرح حذیقه او هوسوم به لطایف الحذایق 1

از میان شروح متنوعی که در هند بر حدیقه الحقیقه سنایی نگاشته شده، شرح عبداللطیف عباسی گجراتی، ادیب و فاضل نیمه نخست سده یازدهم از شروح ماقبل و مابعدش قابل اعتناتر است؛ زیرا وی هم نسخه قابل قبولی از حدیقه، تصحیح و فراهم کرد و هم ابیات مشکل آن را شرح داد. کتاب لطایف الحدایق که دربردارنده شرح موصوف است، به اذعان سنایی شناسان معاصر، بهترین و کامل ترین و اصیل ترین شرحی است که تا حال بر حدیقه نوشته شده است. عباسی در تصحیح حدیقه از نسخ قدیم آن بهره برد و در شرح غوامض و پرده گشایی از رموز آن از سایر متون از جمله تحقیقات خود بر مثنوی و نیز فرهنگ ها و آثار معتبر استفاده کرد. ضمن اینکه از برخی آداب و رسوم و واژه های رایج در غزنین هم بهره برد. به همین سبب، شرح حدیقه او موسوم به لطایف الحدایق، هنوز جزو بهترین شروح حدیقه و الگوهای تصحیح و شرح متون در سده های گذشته محسوب می شود. افسوس که این اثر نفیس کمتر مورد استفاده فارسی زبانان و سنایی پژوهان قرار گرفته و تا حد زیادی مغفول مانده است.