چالش ها و تقابل تامین آب کشاورزی و حقابه محیط زیستی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه

یکی از مسائل مهم امروز کشور ما بحث احیای دریاچه ارومیه می باشد که از سال 1387 شمسی مورد توجه دولت و برنامه های توسعه قرار گرفته است. مسلما از دلایلی که علی رغم این تلاش ها و هزینه های سنگین آن تاثیری چندانی بر وضعیت دریاچه نداشته، تبعات تخصیص آب به دریاچه بر بخش کشاورزی می باشد. بدین منظور این تحقیق در تلاش است بطور کمی، این تبعات را بر کشاورزی استان های مرزی دریاچه نشان دهد. بدین منظور یک دوره 49 ساله از جریان طبیعی رودخانه های حوضه در نظر گرفته شده است تا تحت شرایط مختلف هیدرولوژیکی، سه نوع مدیریت آب کشاورزی، تخصیص کامل و یا بخشی از نیاز آب دریاچه این مهم مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد. نتایج نشان داد که تامین حقابه دریاچه به کاهش حدود 20 تا 25 درصدی حقابه بخش زراعت آبی در استان های آذربایجان غربی و شرقی نیاز دارد. بدیهی است که حصول به چنین کاهش سطحی، تبعات سیاسی و اجتماعی بالایی دارد و این درحالی ست که طی سال های اخیر شاهد افزایش سطح و تبدیل زراعت به باغ در حوضه بوده ایم. بدین ترتیب توصیه شده است تا ستاد احیا براساس تجربیات جهانی، مطالعات داخلی و تجربیات 5 ساله خود، چشم انداز قابل حصول و خدمات جدیدی برای اکولوژی حوضه و دریاچه تببین نماید، در غیراین صورت، امکان بهره برداری بهینه از منابع زمانی و اعتباری فراهم نخواهد شد.