تنظیم منحنی فرمان سدها با استفاده از مفهوم جریان زیست محیطی (مطالعه موردی: رودخانه های منتخب منتهی به دریاچه ی ارومیه)

دریاچه ارومیه واقع در شمال غرب ایران به دلیل عوامل طبیعی و انسانی با بحران جدی مواجه شده است. تنظیم منحنی فرمان سدها و باز توزیع بهینه آن ها برای حفظ سلامتی اکوسیستم دریاچه ضروری است. در یک روش ساده هیدرولوژیکی رژیم جریان بهینه سدها با استفاده از حجم جریان حوضه آبریز پایین دست می تواند تخمین زده شود. بر این اساس در تحقیق حاضر منحنی فرمان سدهای مخزنی شهید کاظمی، شهرچای، زولا، دیریک، عجب شیر، ونیار و علویان در حوضه آبریز دریاچه ارومیه تحت سه سیاست متفاوت بهره برداری (30%، 50% و 80% از میانگین جریان سالانه به عنوان حجم آب قابل رهاسازی) محاسبه شده است. سپس با استفاده از داده ی اندازه گیری شده، مقدار ماهانه مولفه ی QResidual (تلفات و آوردها در پایین دست) محاسبه شد. در گام بعدی مولفه ی QAAD (حجم آب در دسترس سالانه در آخرین ایستگاه آبسنجی) برای سه سناریو بهره برداری از سد محاسبه شد. نتایج نشان داد با بکار بردن 80% از میانگین جریان سالانه (سناریو 3)، تمامی رودخانه ها مقدار مثبتی برای QAADخواهند داشت؛ بنابراین سناریو 3 به عنوان سناریو موثر بر احیای دریاچه انتخاب شد. درنهایت مقدار ماهانه QCAH(نزدیک ترین هیدروگراف به هیدروگراف طبیعی رودخانه) در آخرین ایستگاه آبسنجی و QRW (حجم آب مورد نیاز ماهانه برای خروج از سد) محاسبه شد.