ارزیابی تغییرات زمانی و مکانی عامل فرسایندگی باران و شدت فرسایندگی(مطالعه موردی: حوزه آبخیز مندرجان، استان اصفهان)

یکی از عوامل تعیین کننده میزان فرسایش آبی خاک، فرسایندگی باران است. فرسایندگی باران به وسیله کل انرژی رگبار و حداکثر شدت 30 دقیقه ای تعیین می شود. از آنجا که فرسایندگی باران رابطه نزدیکی با مقدار بارش و رژیم شدت بارش دارد، انتظار می رود که فرسایندگی باران به صورت ماهانه و فصلی در طول سال متغیر باشد. هدف اصلی این مطالعه، مدل سازی تغییرات مکانی و زمانی فرسایندگی باران، تراکم فرسایندگی و تاثیر آن بر میزان فرسایش خاک در حوزه آبخیز مندرجان است. در این پژوهش با استفاده از داده های بارش یک دقیقه ای ایستگاه های باران نگار مجاور حوضه در طول دوره آماری 11 ساله (1394-1384) عامل فرسایندگی باران به صورت متوسط ماهانه محاسبه شد، سپس با استفاده از فناوری های زمین آمار اقدام به پهنه بندی شد. مقایسه نقشه های فرسایندگی بارش ماهانه، فصلی و سالانه نشان داد که بیشترین فرسایندگی باران در فصل پاییز (حدود 41 درصد) و کمترین آن در فصل تابستان (کمتر از یک درصد) مشاهده شد. نتایج نشان داد که آبان ماه با 65 (مگاژول در میلی متر بر هکتار بر ساعت بر ماه) بیشترین مقدار فرسایندگی و مردادماه با مقدار صفر، کمترین مقدار فرسایندگی را دارد. این مطالعه نشان داد، انتظار می رود بالاترین خطر فرسایش خاک در ماه آبان باشد، زیرا که در این ماه نه تنها فرسایندگی باران زیاد است، بلکه تراکم فرسایندگی نیز زیاد است.