انقلاب اسلامی و برخی ناسازه های توسعه

انقلاب اسلامی ایران رخدادی در چارچوب هویت ایرانی- اسلامی و داعیه دار سامانی از توسعه و پیشرفت تمدنی بر اساس این هویت ملی و دینی بود. اما امروزه علی رغم گذشت چهار دهه بحث در مبانی و اصول توسعه و پیشرفت اسلامی از یک سو و پشت سر گذاشتن شش برنامه جامع توسعه از سوی دیگر، شاهد شکاف میان واقعیت تاریخی و اجتماعی انسان ایرانی با این مبانی و پیشرفت مورد نظر می باشیم. بررسی منطق درونی این ناسازه یکی از مهمترین هدف های پژوهش حاضر می باشد. این مقاله در صدد است با استفاده از روش تحلیلی و در چارچوب نظریه اسپریگنز پرتوی بر منطق درونی برنامه های توسعه در ایران پس از انقلاب افکنده و ارتباط راهبرد اقتصادی این برنامه ها را با هویت ایرانی- اسلامی بررسی نماید. نگارنده با فرض گسست ناپذیری مفاهیم «هویت»، «عدالت» و «توسعه» در منطق اندیشه سیاسی، به بررسی ناسازواری راهبرد اقتصادی برنامه های توسعه و سیاست تعدیل اقتصادی با هویت ایرانی - اسلامی پس از انقلاب می پردازد. در پایان نیز با ارائه رویکرد قابلیتی آمارتیاسن به توسعه، به بررسی برخی امکانات آن در پرادزش الگوی توسعه مورد نظر در گفتمان انقلاب اسلامی خواهیم پرداخت.