بررسی تفاوت ها و شباهت های حیا و اضطراب اجتماعی (کمرویی)

هدف پژوهش حاضر، بررسی تفاوت حیا و اضطراب اجتماعی و نیز تعیین عوامل مشترک و عوامل اختصاصی دخیل در این دو متغیر بود. بر این اساس، تعداد 400 دانشجوی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های هراس اجتماعی، پرسشنامه حیا، مقیاس عزت نفس، مقیاس خودکنترلی، مقیاس ترس از ارزیابی منفی، مقیاس ترس از ارزیابی مثبت، پرسشنامه کانون توجه، پرسشنامه نشخوار، پرسشنامه کیفیت زندگی و مقیاس بازداری رفتاری بزرگسالان پاسخ دادند. یافته های به دست آمده با استفاده از الگویابی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد در مدل مفروض این پژوهش، متغیر ترس از ارزیابی اعم از منفی و مثبت به عنوان نقطه مشترک احساس شرم در حیا و اضطراب اجتماعی نقش مهمی دارد. همچنین خودکنترلی عامل کلیدی تفاوت حیا و کمرویی میباشد و حیا معلول خودکنترلی و کمرویی معلول عدم خودکنترلی می باشد. همچنین سوگیری های شناختی دخیل در اضطراب اجتماعی نظیر سوگیری پردازش پس رویدادی و سوگیری های توجهی، با حیا رابطه نشان نداد. کیفیت زندگی پایین و بازداری رفتاری نیز به عنوان پیامدهای اضطراب اجتماعی با حیا ارتباط معناداری ندارند. نتایج پژوهش حاضر بیانگر این مسئله است که حیا و اضطراب اجتماعی اگرچه هر دو منبعث از احساس شرم هستند و وجوه مشترکی دارند، اما سازه های مجزا و متفاوتی هستند و الگوهای پیش بین و نیز پیشایند و پیامدهای یکسانی ندارند.