تطور فقه سلفیه از پیدایش تا عصر حاضر

سلفیه در حوزه فقه، از دیگر مذاهب فقهی اربعه مستقل است. آنان با مذمت از تقلید مذاهب اربعه، به انفتاح باب اجتهاد قایل هستند. این نوشتار با بررسی فقه سلفیه از زاویه تاریخی-عقیدتی، درصدد است تا آسیب های فقه سلفیه را در سیر تاریخی و اجتماعی آن مورد توجه قرار دهد. موسس فقه سلفیه ابن تیمیه است که با نظریه پردازی و تربیت شاگردان متعدد توانست نظریه انفتاح باب اجتهاد را الگویی برای فقه سلفیه قرار دهد. او با مذمت از تقلید، و همچنین تکفیر پیروان مذاهب اربعه، معتقد بود باید بر اساس کتاب و سنت اجتهاد کرد. در قرن دوازدهم، سه شخصیت تاثیرگذار، یعنی ابن امیر صنعانی، شاه ولی الله دهلوی و محمد بن عبدالوهاب با افکار او آشنا شدند و موجبات رشد فقه سلفیه را در اجتماع فراهم آوردند و در قرن سیزدهم و چهاردهم نیز این روند ادامه داشت. امروزه، وهابیت، اخوان المسلمین و سلفیه جهادی پیرو فقه سلفیه هستند. سیر تطور فقه سلفیه در میان جریان های سلفی، نشان می دهد که این روش فقهی، خشونت طلب است و از آغاز تاکنون روشی را برگزیده است که مسلمانان زیادی تکفیر شده اند. همچنین این فقه با گزینش رخصت گرایی یا تلفیق در مذهب، باعث شده است تا مسلمانان پیرو فقه سلفیه، بر اساس امیال باطنی و هوای نفس، به دنبال آسان ترین مسیله بروند، و گاهی نیز اقوال مجتهدانی را برگزینند که به تکفیر مسلمانان می پردازند.