اندازه گیری و ارزشگذاری بهره وری از دست رفته نیروی انسانی نظامی در اثر ابتلا به بیماری آرتروز زانو و عوامل موثر بر آن

ارتقاء بهره وری در نیروهای نظامی می تواند نقشی اساسی در ارتقاء توان امنیتی- دفاعی و کاهش هزینه ها ایفا نماید. اختلالات عضلانی- اسکلتی، یکی از عوامل شایع از کارافتادگی و کاهش بهروری در پرسنل نظامی می باشد. هدف این مطالعه اندازه گیری و ارزشگذاری بهره وری از دست رفته نیروی انسانی نظامی در اثر ابتلا به بیماری آرتروز زانو و شناسایی عوامل موثر بر آن بود. مطالعه حاضر یک پژوهش توصیفی-تحلیلی بود. تعداد 140 نفر از شاغلین نظامی که مبتلا به بیماری آرتروز زانو بوده و در سال 1396 به یک کلینیک تخصصی طب فیزیکی نظامی در تهران مراجعه کرده بودند، به طور تصادفی انتخاب و پس از تکمیل فرم رضایت آگاهانه وارد مطالعه شدند. تمام داده های مربوط به روزها و ساعات غیبت از کار، ساعات حضور در کار بدون کارایی مناسب و از کارافتادگی در انجام امور نظامی به وسیله پرسشنامه ارزش گذاری بهره وری از دست رفته (VOLP) جمع آوری و توسط نرم افزار Stata آنالیز گردید. عوامل موثر بر بهره وری از دست رفته و میزان اهمیت هر یک از آن ها، از طریق برازش مدل رگرسیون لجستیک رتبه بندی شده (Ordered Logistic Regression) و محاسبه نسبت های شانس (Odds Ratio) مورد بررسی قرار گرفت. 63/4 درصد از بیماران مرد و بیش از نیمی (59%) از آنان در گروه سنی 46-37 سال قرار داشتند. 40 درصد از بیماران در سه ماه گذشته به دلیل بیماری آرتروز زانوی خود غیبت از کار داشتند و بیش ترین زمان غیبت از کار در سه ماه گذشته 5 روز بود. 104 نفر از بیماران (74/3 %) اعلام نمودند که در سه ماه گذشته به دلیل بیماری آرتروز زانو با سختی و مشقت بیشتری -نسبت به همکاران خود- کار می کردند. 50 درصد (70 نفر) از پاسخ دهندگان اعتقاد داشتند که در صورت نداشتن بیماری می توانستند کار خود را در مدت زمان کمتری انجام دهند. متوسط میزان بهروری از دست رفته ناشی از بیماری آرتروز زانو طی 3 ماه برای هر نفر 76 ساعت کار یا 9 روز کاری بود. همچنین متوسط ارزش بهروری از دست رفته ناشی از بیماری آرتروز زانو طی 3 ماه به ازای هر نفر 9.527.271 ریال بود که معادل با 226 دلار برآورد گردید. جنسیت، اندازه خانوار، زمان گذشتن از شروع بیماری و سطح کار تیمی شغل به طور معنی داری بر بهروری از دست رفته ناشی از بیماری آرتروز زانو موثر بودند (P<0.05). بیماری آرتروز زانو منجر به کاهش قابل ملاحظه کارایی نیروی انسانی نظامی حین انجام کار می گردد. بر این اساس در بدو استخدام در نیروهای مسلح باید توجه بیشتری به غربالگری بیماری های مزمن و به ویژه بیماری آرتروز زانو صورت گیرد. همچنین باید استراتژی هایی برای پیشگیری و تشخیص زود هنگام بیماری های مزمن به ویژه بیماری آرتروز زانو در جهت کاهش از کارافتادگی و ابتلا به این بیماری ها در نیروهای مسلح تدوین گردد.