کاربرد سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS در مدیریت پیشگیری از جرم کیف قاپی (موردمطالعه شهر بابل سال 1396)

جرم کیف قاپی یکی از اشکال سرقت است که به لحاظ مکانی بیشتر در قلمرو جغرافیایی شهرها رخ میدهد. هدف این پژوهش تحلیل مکانی-فضایی کیف قاپی در شهر بابل، از طریق نقشه سازی بر پایه سیستم اطلاعات جغرافیایی، برای دستیابی به رهیافتهای مدیریت پیشگیری از این نوع جرم است. از دیدگاه بسیاری از متخصصان جرم شناسی کیفقاپی ذیل جرایم شهری خشن طبقه بندی می شود. پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ منطق گردآوردی و پردازش داده ها در چارچوب مکتب جغرافیای کمی، به روش توصیفی و تحلیل مکانی-فضایی است. کل جرایم کیف قاپی رخ داده در سال 1396 مبنای ایجاد بانک داده برای نقشه سازی قرار گرفت. داده ها از سامانه GIS فرماندهی انتظامی استان مازندران به عنوان یکی از استان های پیش رو در این زمینه و همچنین پرونده های ثبت شده، گردآوری و با نرم افزارArcGIS تجزیه تحلیل شد. از بیضی انحراف معیار و آزمون مرکز ثقل برای آشکارسازی کانون جرم استفاده شد. اکثریت کیف قاپان مردان جوان و میانسال، متاهل، بیکار، فاقد تحصیلات دانشگاهی، و دارای سابقه کیفری هستند. از پیرامون به سوی مرکز شهر فراوانی کیف قاپی افزایش یافته و مرکز ثقل آن بر مناطق مرکزی شهر انطباق دارد. الگوی روزانه کیف قاپی به یک سوم پایانی شبانه روز، و الگوی فصلی آن به تابستان متمایل است. برآیند یافته های پژوهش نشان می دهد امروزه مدیریت انتظامی در پیشگیری و مقابله با جرایمی چون کیف قاپی، نیازمند بهره گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی است؛ تحلیل فضایی کیف قاپی در شهر بابل ضرورت پاکسازی نواحی مرکزی شهر بابل از این جرم را آشکار می سازد. موفقیت در این زمینه نیازمند بهسازی و نوسازی بافت شهری فرسوده بر پایه ی اصول پیشگیری وضعی از جرم، و تقویت پیشگیری اجتماعی و کیفری است.