ارزیابی کارایی مقادیر مختلف سه علف کش اتال فلورالین، تریفلورالین و پند یمتالین در کنترل علف های هرز مزارع سیب زمینی (Solanum tuberosum L.)

یکی از متداول ترین روش های کنترل علف های هرز در مزارع سیب زمینی دنیا و ایران، کنترل شیمیایی است. علف کش های مورد استفاده در زراعت سیب زمینی در دنیا شامل متری بوزین، پاراکوات، پندی متالین، ریم سولفورون، EPTC، سولفوسولفورون، اتال فلورالین، تریفلورالین، پندی متالین، پروسولفورکارپ، متولاکلر و اگزادیارژیل می باشند. علف کش های ثبت شده سیب زمینی در ایران، شامل متری بوزین و پاراکوات می باشند. به دلیل محدود بودن علف کش های ثبت شده در ایران از نظر تعداد علف کش، زمان کاربرد، تعداد و تنوع محل عمل، این پژوهش با هدف ارزیابی کارایی علف کش های اتال فلورالین، تریفلورالین و پندی متالین در کنترل علف های هرز مزرعه سیب زمینی و تاثیر بر عملکرد و اجزای عملکرد آن انجام شده است. آزمایشی مزرعه ای در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آلاروق اردبیل در سال 1392 انجام شد. آزمایش به صورت بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و با استفاده از رقم آگریا اجرا شد. علف ‎کش های مورد مطالعه اتال فلورالین (سونالان، امولسیون 33%) در دزهای (125/0، 25/0، 5/0، 1، 2 و 4 لیتر در هکتار)، علف کش پندی متالین (استومپ، امولسیون 33%) در دزهای (25/0، 5/0، 1، 2، 4 و 6 لیتر در هکتار) و علف کش تریفلورالین (ترفلان، امولسیون 48%) در دزهای (125/0، 25/0، 5/0، 1، 2 و 4 لیتر در هکتار) بودند؛ همچنین دو تیمار عدم کنترل علف های هرز و کنترل کامل علف های هرز به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. نمونه برداری علف های هرز در 20 و 60 روز پس از سمپاشی انجام شد. نتایج نشان داد که بالاترین درصد کاهش زیست توده کل علف های هرز در 20 روز بعد از سمپاشی، به ترتیب در دزهای 4، 6 و 4 لیتر در هکتار اتال فلورالین، پندی متالین و تریفلورالین به دست آمد. در حالی که در 60 روز بعد از سمپاشی مقادیر 6، 4 و 4 لیتر در هکتار علف کش-های پندی متالین، اتال فلورالین و تریفلورالین بیش از 82 درصد زیست توده کل علف های هرز را کاهش دادند. مطلوب ترین تیمار از نظر کاهش زیست توده سلمه تره در 20 و 60 روز بعد از اعمال تیمار، مقدار 6 لیتر در هکتار پندی متالین بود که به ترتیب با مقادیر 4، 4 و 4 لیتر در هکتار اتال فلورالین، تریفلورالین و پندی متالین در یک رده ی آماری قرار داشت. کاربرد مقدار 4 لیتر در هکتار اتال فلورالین در 20 و 60 روز بعد از اعمال تیمار، بیشترین درصد کاهش زیست توده تاج خروس ریشه قرمز را ایجاد کرد که به ترتیب باعث کاهش 97 و 91 درصدی زیست توده تاج-خروس ریشه قرمز شد. بعد از وجین کامل علف های هرز، مطلوب ترین تیمار از نظر عملکرد تک بوته و عملکرد کل غده، در تیمار 4 لیتر در هکتار پندی متالین بود که توانست بیش از دو برابر، عملکرد تک بوته و عملکرد کل غده را افزایش دهد. کاربرد مقادیر 6 و 4 لیتر در هکتار پندی متالین و اتال فلورالین، بالاترین درصد کاهش زیست توده علف های هرز را در 20 و 60 روز بعد از سمپاشی ایجاد کرد. کاربرد دز 4 لیتر در هکتار پندی متالین، باعث افزایش دو برابری عملکرد تک بوته و عملکرد کل غده گردید. در نهایت کاربرد علف کش های پندی متالین و اتال فلورالین برای کنترل علف های هرز سیب زمینی توصیه می شود.