کنترل آنفلوانزای فوق حاد پرندگان با واکسن شناسی مبتنی بر شواهد: رهیافت گذشته، دورنمای آینده

ویروس های آنفلوانزای فوق حاد پرندگان (HPAI) علاوه بر نگرانی بهداشت عمومی به سبب پیامدهای اقتصادی هنگفت از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند. در سال های اخیر، به علت شدت اپیدمی ها و عدم موفقیت در کنترل و ریشه کنی HPAI، واکسیناسیون در برنامه ملی پیشگیری و کنترل برخی از کشورها از جمله ایران وارد شده است. در این مقاله، نقش واکسیناسیون در کنترل HPAI، ویژگی و محدودیت های مربوط به واکسن، انواع واکسن های تجاری موجود و تجربه های  پیشین  بحث شده است. جست وجوی پایگاه های داده های علمی برای جمع آوری شواهد ضروری درباره نقش واکسیناسیون در کنترل HPAI در انواع طیور و پرندگان، بدون محدودیت زمان انتشار یا زبان انجام شد. مقاله های  مرتبط با کارآیی و اثربخشی واکسن های تجاری در سطح کشورها یا مطالعه های جمعیتی در تعدادی از مزرعه های پرورشی وارد این مطالعه شدند.  به علت ماهیت تغییرپذیر و بیماری زایی بالای ویروس آنفلوانزا، و هم چنین نقص برخی از واکسن های تجاری در ممانعت از انتقال ویروس، نیاز واقعی برای واکسیناسیون تنها در صورتی که تمام روش های دیگر بی نتیجه باشند، باید مورد توجه قرار گیرد. پیامد استفاده از بذر واکسن غیر هم خوان با سویه های در گردش مکرر گزارش شده است.  سیاست گذاری مطلع از شواهد در برنامه کشوری واکسیناسیون، نیازمند واکسن شناسی مبتنی بر شواهد است تا با آگاهی از محدودیت های واکسن های تجاری و انتظار واقع بینانه از امکانات لجستیک، منابع مالی و نیروی انسانی، ارتقای زیرساخت ملی را تسهیل کند.