سنجش عوامل موثر بر مشارکت اجتماعی شهروندان در نگهداری فضای سبز در شهر مشهد (نمونه موردی: منطقه 3 شهرداری مشهد)

هدف این مقاله بررسی و تبیین میزان مشارکت شهروندان منطقه 3 شهرداری مشهد در نگهداری فضای سبز است. نوع تحقیق توصیفی- تحلیلی و روش مطالعه پیمایشی می‏ باشد. جامعه آماری شهروندان مشهدی ساکن در منطقه 3 با جمعیت 387862 نفر هستند که طبق تقسیمات شهرداری مشهد از نواحی کم ‏برخوردار درآمدی بوده و پایین ‏ترین سرانه فضای سبز را در بین مناطق سیزده گانه شهرداری داراست. حجم نمونه با استفاده از روش کوکران و نمونه ‏برداری تصادفی 380 نفر است. برای تجزیه و تحلیل داده‏ها از نرم افزارSPSS و روش‏های آماری آزمون کروسکال والیس، آزمون اسپیرمن و آزمون کندال استفاده شده است. پنج متغیر وضعیت اقتصادی، احساس تعلق و مالکیت، مهاجرت، سطح رضایت از فضای سبز و تحصیلات شهروندان منطقه 3 به عنوان متغیرهای مستقل و میزان مشارکت آن ها در نگهداری فضای سبز به عنوان متغیر وابسته بررسی شده است. نتایج نشان می دهد بین پایگاه اقتصادی افراد و میزان مشارکت آن ها رابطه معناداری وجود ندارد؛ اما بین متغیرهای احساس تعلق مکانی ساکنان و سطح رضایت از فضای سبز با میزان مشارکت آن ها رابطه معناداری وجود دارد. حاشیه نشینی و مهاجرت از میزان مشارکت می کاهد و تحصیلات افراد بر مشارکت آن ها اثرگذار نیست. یافته های به دست آمده حاکی از آن است که بیشتر شهروندان معتقدند با مشارکت خود می توانند در نگهداری فضای سبز تاثیرگذار باشند و هرچه میزان رضایتمندی از خدمات‏رسانی در فضای سبز شهری بیشتر باشد، شهروندان تمایل بیشتری به مشارکت دارند. بنابراین، از آنجایی که اکثر پاسخ ‏دهندگان تمایل دارند در این امر با مدیریت شهری همکاری کنند، شایسته است مدیریت شهری برنامه‏ های ویژه ‏ای را از طریق مردم برای نگهداری فضای سبز اجرا کند.