بررسی روند تجزیه ذخایر بذر اسفندک(Zygophyllum fabago L.) طی دوره جوانه زنی تحت تاثیر اسیدیته های مختلف

اسفندک (Zygophyllum fabago L.) به عنوان یک گیاه شورپسند اختیاری چند ساله، در مناطق خشک و زمین های بایر و غیر قابل کشت می روید. باتوجه به تفاوت اسیدیته خاک های زیستگاه های متنوع طبیعی اسفندک، تاثیر pH بر روند تجزیه ذخایر بذور اسفندک طی جوانه زنی آزمایش شد. آزمایش در طرح کاملا تصادفی با هفت سطح pH (یعنی4، 5، 6، 7، 8، 9و10) و طی چهار تکرار در مدت یک هفته انجام یافت. بذرها توسط محلول هیپوکلریت سدیم 1% ضدعفونی سطحی شدند ودر pH های متفاوت در دمای 28درجه سانتی گراد و در تاریکی قرار گرفتند. سنجش بیومولکول های بذر و میزان فعالیت آنزیم های آلفا آمیلاز و لیپاز در دو مرحله قبل (روز پنجم) و بعد (روز هفتم) از جوانه زنی انجام گرفت. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که آنزیم لیپاز در pH های قلیایی بیشتر فعالیت کرده و به همین دلیل میزان لیپید در این pH ها کمتر است. آلفا آمیلاز در pH های قلیایی نسبت به pH های اسیدی فعالیت کمتری نشان داده است. غلظت ذخایر نشاسته بذر و محتوی قند های محلول تابع فعالیت آلفا آمیلاز بود. بنظر می رسد در بذر اسفندک فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز قبل از جوانه زنی در محدوده pH های 4 الی 8 بیشینه بوده و موجب تجزیه ذخایر نشاسته، و از این طریق موجب آغاز روند جوانه زنی شده است. در حالی که فعالیت لیپاز و محتوای لیپید حاکی از اهمیت ذخایر لیپید در مرحله بعد از جوانه زنی است. در مراحل بعد از جوانه زنی لیپاز پیش سازهای رشد (و نه احتمالا پیش سازهای تولید انرژی) را برای گیاهک جوان فراهم می آورد که فعالیت آن در محیط قلیایی قابل ملاحظه است. بیشترین محتوای پروتئین دانه بعد از جوانه زنی و در pH های خنثی مشاهده شد که می تواند نشانگر بهینه بودن شرایط خنثی برای ادامه رشد دانه رست باشد.