اثر غلظت های تحت کشنده اندوسولفان بر فاکتورهای خونی و ایمنی موکوس ماهی کلمه (Rutilus caspicus)

با توجه به اهمیت ماهی کلمه خزری به عنوان یکی از گونه های ارزشمند دریای خزر و ورود سموم کشاورزی به این دریا هدف از این تحقیق بررسی اثرات تحت کشنده سمیت اندوسولفان بر فاکتورهای ایمنی موکوس و فاکتورهای خونی ماهی کلمه می باشد. پس از تعیین میزان 50LC برای این گونه تعداد 20 عدد ماهی با میانگین وزنی 2/32±18/46 گرم در هر مخزن در مجاورت 10 درصد و 20 درصد سم اندوسولفان به مدت 21 روز قرار گرفتند. نمونه برداری از موکوس و خون در روز 1، 7، 14 و 21 انجام شد. نتایج نشان داد که میزان پروتئین کل و ایمنوگلوبین در تیمار 20 درصد پس از 21 روز قرارگیری در معرض سم اندوسولفان بالاترین میزان را داشت که اختلاف معنی داری با شاهد داشت (0/05>P). با افزایش مدت زمان قرارگیری در معرض سم و غلظت سم میزان هموگلوبین، هماتوکریت و گلبول قرمز کاهش یافت و بیش ترین میزان این فاکتورها در گروه شاهد بود که اختلاف معنی داری با سایر تیمارها داشت (0/05>P). تعداد گلبول های سفید با افزایش غلظت سم و زمان افزایش یافت. قرارگیری در معرض سم اندوسولفان می تواند اثرات تحریکی برسیستم ایمنی غیراختصاصی ماهی کلمه داشته باشد.