بررسی کیفیت آب های زیرزمینی آبخوان سملقان بر اساس تغییرات تحت الارضی رخساره های آبرفتی و سنگی

دشت سملقان در پهنه کپه داغ قرار دارد و دارای آب وهوای نیمه خشک می باشد. به دلیل اهمیت نقش رخساره های آبرفتی و رخساره سنگی بر کیفیت آب های زیرزمینی، در این مقاله ضمن بررسی تحت الارضی رخساره های آبرفتی دشت سملقان، تاثیر آن بر کیفیت منابع آب زیرزمینی مورد ارزیابی قرار گرفته است. بدین منظور لاگ حفاری 15 حلقه چاه و نتایج آنالیز کیفی نمونه های آب 15 حلقه چاه بهره برداری مربوط به مناطق مختلف دشت در دو فصل تر و خشک سال 1392 مورد ارزیابی قرار گرفته است. به کارگیری تکنیک های مختلف هیدروژئوشیمیایی (نمودارهای ترکیبی، شاخص های اشباع یونی، نمودار گیبس و...) نشان می دهد که فراوانی غلظت کاتیون ها و آنیون ها در نمونه های آب به ترتیب Na+>Mg2+>Ca2+>K+ وCl->HCO3->SO42- بوده و الگوی آب از بی کربناته در جنوب به کلروره در شمال دشت تغییر می کند. نمودارهای ترکیبی یک و دو متغییره نیز تاثیر انحلال کانی های تبخیری بر کاهش کیفیت آب زیرزمینی را تایید می کنند. به طور کلی، در دشت سملقان عوامل زمین شناسی و انسانی بر شیمی آب زیرزمینی تاثیرگزارند، اما عوامل زمین شناسی نقش موثرتری را دارا می باشند. قرارگرفتن نمونه های آب در منطقه واکنش آب سنگ بر روی نمودار گیبس، تاییدی بر اهمیت سازندهای منطقه (رخساره های آبرفتی و سنگی) در تعیین شیمی آب است. شاخص اشباع کانی های ژیپس، هالیت، کلسیت و دولومیت، حاکی از انحلال این کانی ها در منطقه است. نهشته های نئوژن از مهم ترین عوامل کاهش دهنده کیفیت آب زیرزمینی این آبخوان هستند. منابع آب از نظر مصارف شرب در وضعیت خوب تا نامطبوع، از نظر کشاورزی مناسب تا نامناسب و از نظر صنعتی خورنده و رسوب گذار است.