مفهوم شناسی و ویژگی های «اولوا الالباب» بر اساس بافت آیات قرآن

اصطلاح «اولوا الالباب» از تعابیر ویژه در نظام معرفتی و اخلاقی قرآن کریم است که بندگان و مومنان برجسته ای به آن توصیف شده اند. مفسران شیعه و سنی در تبیین و مصداق یابی این عبارت، نظرهای مختلفی دارند، از جمله صاحبان عقل، صاحبان عقل های کامل و صاحبان عقل های سالم. حال آنکه با تامل در سیاق آیاتی که صفات اولوا الالباب را برمی شمارد، درمی یابیم که دیدگاه مفسران کامل نیست. بنابر یافته های پژوهشی و بر اساس بافت آیات، «اولوا الالباب» کسانی هستند که معارف اصیل الهی را در عالی ترین سطح آن پس از پیامبران و اولیای الهی، به دور از هر گونه ناخالصی و وسوسه و توهم، درک و دریافت می کنند. آنان افزون بر قدرت تشخیص حق از باطل، بهترین طریق را در مسیر اطاعت الهی برگزیده و همزمان اهل ذکر و تعقل اند و به موهبت حکمت رسیده اند. بنابراین، تفسیر کردن «اولوا الالباب» به خردمندان، به معنای نادیده انگاشتن همه ابعاد شخصیت آنان است؛ چنین افرادی هم از نظر رویکردهای نظری از عقل کامل برخوردارند و هم در راستای کنش و کردار، به اوج بلوغ عقل عملی راه یافته اند.