ارائه مدل مفهومی پیش گیری از سوءمصرف مواد در نوجوانان مبتنی بر بهزیستی معنوی: یک مطالعه کیفی

هدف از پژوهش حاضر ارائه مدل بهزیستی معنوی در پیش گیری از سوءمصرف مواد در نوجوان بوده است. پژوهش حاضر با استفاده از روش مطالعه کیفی و با استفاده از مرور سیستماتیک اطلاعات موجود در پایگاه های داخلی و خارجی در زمینه مطالعات مربوط به بهزیستی معنوی و نقش آن ها در پیش گیری از سوءمصرف مواد در گروه سنی نوجوانان صورت گرفته است. جامعه آماری شامل منابع آرشیوی مطالعات غیرمداخله ای بود که بین سال های 1986 تا 2016 در پایگاه های Oxford Journal، Science Direct، Wiley Online Library، Taylor&Francis، ProQuest، Springer، Iranmedex،Irandoc ،SID  وMagiran  و با کلید واژه های بهزیستی معنوی، معنویت، پیش گیری از سوء مصرف مواد و نوجوانان انجام گرفت. این مطالعه با کد اخلاق 1129/8797 در پردیس فارابی دانشگاه تهران به تصویب رسیده است.  پس از بررسی و ارزیابی کیفیت پژوهش های صورت گرفته، درنهایت از بین 73 مقاله و پایان نامه شامل 8 مقاله فارسی، 65 مقاله انگلیسی حاوی 11 پایان نامه و 54 مقاله، متغیرهای در ارتباط با مفاهیم موردنظر استخراج و بر اساس نظریه فیشر (1998) در زمینه ابعاد بهزیستی معنوی، مدل مفهومی ارائه گردید. بر این اساس، مقوله فرعی بهزیستی معنوی در برگیرنده سه تم (مضمون) ارتباط با دیگران، ارتباط با خود و ارتباط با خداوند در نظر گرفته شد که هر یک از آن ها دو مضمون فرعی سلامت روانی (درون فردی و بین فردی) و بهزیستی روانی (درون فردی و بین فردی) را نشان دادند.  نتایج به دست آمده از پژوهش های انجام شده حاکی از این بود که بهزیستی معنوی بر روی عوامل متعدد سلامت و بهزیستی روانی نوجوانان تاثیر می گذارد و از این طریق نقش مهمی را در پیش گیری از سوءمصرف مواد در آن ها ایفا می کند.