بررسی رابطه سلامت عمومی و وضعیت شناختی در سالمندان شهر همدان در سال 1397

پدیده سالمندی از دوران اجتناب ناپذیر زندگی آدمی است، جمعیت شناسان، سنین 60 سال به بالا را  دوران سالمندی محسوب می کنند که با پیشرفت علم پزشکی، این جمعیت رو به افزایش است ولی کیفیت زندگی در این سنین تا حدی پایین آمده و همواره با مشکلاتی در سلامت مرتبط است  و در کشور ما با توجه به روند و هرم جمعیتی، برنامه ریزی جهت هرگونه خدمات، نیازمند شناخت نیازهای واقعی این افراد هستیم، بنابراین، این پژوهش با هدف، تعیین فراوانی مشکلات سلامتی سالمندان در شهرستان همدان به صورت یک مطالعه مقطعی در سال 1396-1397 انجام شد.
     این پژوهش از نوع مطالعات کاربردی است که به شیوه ی مقطعی بر روی 714 نفر از جمعیت سالمندان 60 تا 71 ساله ی ساکن شهرستان همدان انجام شد. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ و هیلر (1979) (با زیر مقیاس های علائم جسمانی، علائم اضطرابی و اختلال خواب، کارکرد اجتماعی و علائم افسردگی) و آزمون معاینه مختصر وضعیت روانی فولشتین و همکاران (1975) استفاده شد که شامل (حیطه های شناختی، جهت یابی، ثبت در حافظه، توجه، محاسبه، حافظه، زبان و توانایی انجام دستورات ساده) بود و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های تحلیلی آماری کای دو و به کمک نرم افزار SPSS نسخه 22 انجام شد. نتایج یافته ها نشان داد،  (288/71)  509 سالمندان مورد مطالعه زن و  (721/28) 205 را مردان سالمند تشکیل دادند که از این تعداد 21 % در 1 سال اخیر در بیمارستان با میانگین 2 روز بستری بودند. از نظر تحصیلات در  (882/55) 399 شرکت کنندگان تحصیلات نداشتند و (173/34) 244 تحصیلات نهضت، (941/2) 21 دارای تحصیلات ابتدایی، (201/4) 30 دارای تحصیلات راهنمایی، (540/1) 11 دارای دیپلم و (260/1) 9 تحصیلات بالاتر از دیپلم داشتند که 7 نفر معلم بازنشته بودند. در پرسشنامه سلامت عمومی بیشترین درصد به ترتیب علائم جسمانی با (403/58) 417، اختلال خواب و علائم اضطرابی با (425/64) 460،  علائم افسردگی با (400/51) 367 و کارکرد اجتماعی با (943/59) 428 بودند و در  آزمون معاینه مختصر وضعیت روانی، بیشترین درصد به ترتیب اختلالات حافظه و زبان و توانایی دستورات با (7226/56) 405، حیطه های شناختی با (658/45) 326، جهت یابی با (873/34) 249 ،  ثبت (در حافظه) با (271/29) 209 و محاسبه با (131/29) 208 و توجه (747/19) 141 بودند. بین جنس با سلامت عمومی و آزمون معاینه مختصر وضعیت روانی با نوع زیر مقیاس  ارتباط معنی دار آماری مشاهده شد (05/0 P<). با توجه به بالا بودن میزان ضعف سلامت عمومی و وضعیت روانی، یافته های این پژوهش، ضرورت کاربرد آموزش روانشاختی در کاهش علائم جسمانی توصیه می گردد.