نگاهی تطبیقی به اعلام نزول سوره برائت در احادیث و رویکردهای مفسران فریقین

پس از نزول سوره برائت، پیامبراکرمˆ ابوبکر را مامور ابلاغ بر مشرکان مکه نمود؛ اما وحی، آن حضرت یا مردی از خودش را ملزم به اجرای حکم کرد. لذا ایشان به مامورش دستور بازگشت داد و ابلاغ فرمان الهی را به حضرت علی سپرد. علی رغم اتفاق نظر علمای فریقین در اصل وقوع ماجرا، در جزئیات احادیث اختلافاتی وارد است که به محدودیت حکم به موضوع برائت، ارائه تفسیر نادرست از عبارت «رجل منی»، تقلیل علت انتخاب علی بن ابی طالب به تبعیت پیامبرˆ از یک سنت جاهلی و اصرار بر عدم عزل ابوبکر از امیر الحاج تا پایان مناسک منجر شد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی اختلاف دیدگاه دانشمندان شیعه و سنی را بررسی نموده و با دقت در نکات ادبی روایات وارده، توجه به دلایل نفسیت علی نسبت به پیامبرˆ، توجه به شان رسالت پیامبرˆ در برابر قومیت گرایی و شهادت تاریخ بر ویژگی های امام علیدر ابلاغ این ماموریت، برگی دیگر بر کتاب افضلیت امیرمومنان افزوده است.