بررسی علل و عوامل وقوع انقلاب اسلامی در ایران از منظر کارگزاران حکومت پهلوی: یک پژوهش موضوع محور در تاریخ شفاهی ایران دانشگاه هاروارد

چکیده سقوط حکومت پهلوی در پی انقلاب اسلامی ایران در دهه های پایانی قرن بیستم از مهم ترین رویدادهای تاریخ معاصر ایران و جهان است. انقلاب اسلامی از همان روزهای آغازین موردتوجه بسیاری از تحلیل گران حوزه های سیاسی، اقتصادی، جامعه شناسی، روانشناسی و حتی تاریخ نگاران بوده است. پیدایش فضای آزاد و طرح موضوعات جدید برای مورخان در اثر سقوط حکومت پهلوی و میل برخی از بازیگران و شاهدان این رویداد برای ثبت و ضبط داده های خود، انگیزه ای در مورخان و موسسات برای توجه به تاریخ شفاهی و گردآوری خاطرات شخصیت های عصر پهلوی و فعالان انقلابی بوجود آورد. تاریخ شفاهی عصر پهلوی و انقلاب اسلامی مورد توجه بسیاری از موسسات و مراکز برون مرزی و درون مرزی بوده است. یکی از این اولین مراکز طراح و مجری پروژه تاریخ شفاهی ایران، مرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه هاروارد است. پروژه تاریخ شفاهی ایران دانشگاه هاروارد پس از انقلاب اسلامی با حمایت مالی و حرفه ای موسسات و دانشگاه های غربی و از همه مهم تر دسترسی آسان به سیاستمداران و کارگزاران نظام سیاسی پیشین در آمریکا و کشورهای اروپایی اجرا گردید. هدف این طرح گردآوری تاریخ شفاهی عصر پهلوی بود. این مقاله می کوشد به روش تحلیلی به معرفی تاریخ شفاهی ایران دانشگاه هاروارد، بررسی و تحلیل ساختاری آن بپردازد و با رویکرد پژوهش موضوع محور، علل وقوع انقلاب اسلامی ایران را در تاریخ شفاهی کارگزاران حکومت پهلوی بررسی نماید.