سرهنگ نصرت الله خان آزاد راد از سرداران نهضت جنگل

دامنه ی جنگ جهانی اول، زمانی به ایران سرایت نمود که هیچ اقدام مثبتی از دولت متزلزل و مجلس سوم ساخته نبود و سرنوشت مردم در گرو عواطف و احساسات خودشان بود. با تشکیل کمیته ی دفاع ملی بسیاری از پرسنل ژاندارمری و نظمیه که تعلیم دیده ی مستشاران سوئدی، و مایه ی امیدواری مجلس و آزادیخواهان و ملیون بودند؛ به منظور مقابله با اشغالگران به این کمیته پیوسته و عده ای دیگر به نهضت جنگل که در این ایام در مناطق شمالی کشور به رهبری میرزا کوچک خان به جهت مقابله با متجاوزین تشکیل منتشر نشده شده بود ملحق گردیدند. این مقاله با مراجعه به منابع دست اول و غالبا از جمله خاطرات به جای مانده ی مکتوب و شفاهی و روزنامه ها تلاش دارد تا ابعادی از احساسات ملی مردم این سرزمین را که برای نجات وطن عزیز و حفظ استقلال مملکت به استقبال خطر رفته و با مرگ دست به گریبان شده اند را به تصویر کشیده و نشان دهد و سرانجام به این نتیجه می رسد که مردم این مرز و بوم همواره در طول تاریخ از استقلال و تمامیت ارضی کشور خود تا آخرین دم دفاع کرده و می نمایند.