پیش بینی تغییرات کاربری زمین و اولویت بندی مناطق ناپایدار زیست محیطی حوضه آبریز رودخانه هلیل رود

پیش بینی تغییر کاربری زمین می تواند اطلاعات مهمی را برای تصمیم سازی مدیریت زیست محیطی و برنامه ریزی آینده مهیا سازد. اهداف اصلی این مطالعه ارزیابی تغییر کاربری زمین و پیش بینی تغییر برای سال های 2030، 2042 و 2054 با استفاده از مدل زنجیره مارکف و اولویت بندی زیرحوضه ها با بکارگیری فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) برای شناسایی مناطق ناپایدار زیست محیطی در آینده است. تغییرات کاربری زمین با استفاده از سنجش از راه دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در حوضه آبریز رودخانه هلیل رود بررسی شد. برای این منظور، از تصاویر لندست TM، ETM و OLI و الگوریتم طبقه بندی حداکثر راستنمایی برای سال های 1994، 2006 و 2018 استفاده شد و پنج نوع کاربری زمین شامل مرتع متوسط، مرتع فقیر، زمین کشاورزی (زراعی-باغی)، پوشش آبی (شامل آب رودخانه، سد و تالاب) و سایر کاربری های فاقد پوشش گیاهی (شامل رخنمون سنگی، کوه، خاک، مرتع بسیار فقیر و مناطق مسکونی) در حوضه مشخص شد. نتایج نشان داد که طی سال های 2018-2054، مراتع متوسط، فقیر و پوشش آبی به زمین های کشاورزی و فاقد پوشش گیاهی تغییر خواهند یافت، به گونه ای که سهم پوشش مرتعی متوسط و فقیر به میزان 65/12درصد کاهش خواهد یافت. همچنین، نتایج حاصل از بکارگیری رهیافت FAHP نشان داد که زیرحوضه های رودبار-جنوب و قلعه گنج در 36 سال آینده با شدیدترین بحران های زیست محیطی روبرو خواهند شد. نهایتا اینکه در سال 2054، شرایط کاربری زمین و زیست محیطی تمامی زیرحوضه ها، بحرانی پیش بینی می شود. بنابراین، اعمال سیاست هایی (از جمله مدیریت منابع آب) در جهت تغییر در روند تخریب زیست محیطی سطح حوضه پیشنهاد می شود.