نگرش سیستمی و چالش های ژئومورفولوژیستی

درک مسایل ژئومورفولوژیک، به شدت به نوع دیدگاه محقق بستگی دارد. عادت امروزه بر این است که آنچه دیده می شود، به عنوان کل در نظر گرفته شود و سیستم تلقی گردد، درصورتی که آنچه به عنوان کل و سیستم در نظر گرفته می شود، تنها بخشی از سیستم پیچیده ای است که در تحول لندفرم نقش داشته است و حتی در صورت کل بودن فاقد کالبد محیطی است.  روش پژوهش این مقاله مبتنی بر تحلیل و تبیین است. با این رویکرد ابتدا با اشراف بر منابع موجود در ارتباط با سیستم های ژئومورفولوژیک و آگاهی از نقاط قوت و ضعف نتایج رویکرد سیستمی در مطالعات ژئومورفولوژی، منابع موجود در ارتباط با علم و فلسفه علم بررسی و در ارتباط با تحول علم از مدرنیته تا پست مدرنیته تحلیل گردید. مباحث تحلیل فضا به خصوص در جغرافیا بازنگری شد. درنهایت با توجه به مطالعات ژئومورفولوژیکی در چند دهه اخیر ایران، ترکیب یافته ها از منابع فوق، تحلیل و تبیین گردید.  شرط لازم و ضروری مفید بودن تحقیقات علمی برای جامعه بشری، معلوم نمودن بخش ناچیزی از مجهولات دنیای حقیقی است. درست است که دانش بشری همیشه ناقص بوده و ناقص می ماند و با معلوم شدن نکته ای در زندگی اش، زمینه ظهور مجهولات متعددی فراهم می شود؛ ولی در پرتو همین علوم ناقص است که بشر موفق به اختراع و ساخت خیلی از چیزهایی شده که زندگی را بر او هموارتر نموده است. معمولا پدیده ها در حوزه های ژئومورفیک به وجود می آیند و در حوضه های ژئومورفولوژیکی نمود پیدا می کنند. بهترین راه برای درک مسیر کلی رخدادهای ژئومورفیکی این است که تعداد مناظر ژئومورفولوژیک جداگانه ای که در بخش معینی از سیاره زمین فعالیت دارند، به گونه ای انتخاب شوند و در کنار هم گذاشته شوند که اثرگذاری لایه های آشکار و پنهان آنها در تحول لندفرم ها، به طور همه جانبه و دقیق، بررسی شود.