خواص آنتی اکسیدانی و اثر ضدمیکروبی عصاره ریشه گیاه کهورک بر باکتری های بیماری زای غذایی

گیاهان منابع ارزشمندی از ترکیبات آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی مختلف هستند. ترکیب و ساختار گروه های عاملی اسانس ها و عصاره ها نقش مهمی در فعالیت آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی آن ها ایفا می کنند. گیاه جغجغه یا کهورک (Prosopis farcta) از خانواده Leguminosea و زیر خانواده Mimosoideae است و بومی نواحی خشک و نیمه خشک آسیا، آفریقا و آمریکاست. در این پژوهش با استفاده از روش  سوکسوله و حلال اتانول 70 درصد، عصاره ریشه گیاه کهورک تهیه و درصد بازده عصاره 1/85 درصد به دست آمد. فنل کل و ترکیبات فلاونوئیدی به ترتیب برابر با  0/17 ± 178/14میلی گرم هم ارز اسید گالیک در گرم و  0/77 ± 94/33میلی گرم هم ارز کوئرستین در گرم محاسبه شد. ترکیبات فنلی 11/98درصد از کل ترکیبات شیمیایی عصاره را تشکیل داده بودند. مقدار 50IC برای عصاره اتانولی ریشه گیاه کهورک برابر 2/45 میکروگرم بر میلی لیتر و آنتی اکسیدان سنتزی BHT (نمونه کنترل) 1/98 میکروگرم بر میلی لیتر به دست آمد. در سیستم بتاکاروتن-لینولئیک اسید، میانگین درصد فعالیت آنتی اکسیدانی 39/25را برای عصاره ریشه کهورک و 13/57 درصد برای BHT تعیین شد. در بین غلظت های 250، 500 و ppm 1000، غلظت ppm 1000 عصاره بهترین اثر آنتی اکسیدانی را در روغن سویا طی 12 روز نگه داری در دمای 50 درجه سلسیوس داشت. استافیلوکوکوس اورئوس با MIC برابر 200 میکروگرم بر میلی لیتر و MBC برابر 350 میکروگرم بر میلی لیتر، نسبت به دو باکتری گرم منفی سالمونلا تیفی موریوم و اشریشیا کولای در برابر عصاره حساسیت بیشتری نشان داد. نتایج این پژوهش نشان داد که عصاره اتانولی-آبی ریشه کهورک از فعالیت ضدمیکروبی و آنتی اکسیدانی مناسبی برخوردار است.