مطالعه زمین باستان شناسی محوطه میرک (سمنان، ایران) با استفاده از آنالیزهای رسوب شناسی و فیزیکو شیمیایی

محوطه پارینه سنگی میرک (سمنان، ایران) در یک دشت سیلابی خشک در حدود شمالی دشت کویر قرار دارد. نهشته‏ های خاکی رسوبی میرک در محدوده زمانی بین پلیئستوسن پایانی تا هولوسن شکل گرفته ‏است. گاه نگاری این مطالعه به روش سن یابی لومینسانس برانگیخته نوری  (OSL)انجام شد که برای قدیمی‏ترین لایه‏ های آزمایش شده~50±3.  هزار سال پیش را برآورد می کند. در میرک، از لحاظ چینه‏ نگاری، دو لایه رسوبی مشخص قابل شناسایی است. لایه یک دربردارنده رسوبات کوهپایه ‏ای سیلابی و لایه دو دربردارنده رسوبات بادی کربناته است. بخش بالایی این لایه از خاک‏ های ریزدانه نارس خشکیده و ترک خورده در محیطی گرم‏تر و خشک‏ تر شکل گرفته است. لایه‏ های دربرگیرنده بقایای پارینه ‏سنگی میرک در مرزهای مشخصی پیدا شده و احتمال می‏رود برخی از آن ها از انباشت متعدد استقرارهای انسانی تشکیل شده ‏باشند. حوالی ~1.2±0.2 هزار سال پیش، وقفه ای به طول مدت سه هزار سال ستون رسوبی میرک را قطع کرده که روی آن را حدود 2 متر انباشت بادی پوشانده است. این ناپیوستگی در نتایج آزمایشگاهی به خوبی قابل شناسایی است. با وجود اختلاف در رژیم‏ های رسوب‏ گذاری، داده‏ های آزمایش ‏های XRD، اسپکتروسکوپی مادون قرمز، میکروسکوپ الکترونی، و میکروسکوپ نوری اختلاف کانی‏شناسی خفیفی را در کل رکورد رسوبی نشان می‏دهد. نتایج این پژوهش حاکی از یک منشا زمین‏ شناسی محلی برای رسوبات انباشته شده در محوطه میرک است. پس از رسوب‏ گذاری، نهشته‏ های رودخانه ‏ای و بادی، هر دو، در معرض درجات مختلفی از خاک زایی (پدوژنز) قرار گرفته اند و در نتیجه حاوی نشانه‏ های خاک زایی مشخصه خاک ‏های نوع Entisol و Aridisol آهکی و ژیپسی هستند. مقادیر متغیر آهن و شرایط اکسیدکننده متفاوت بین دو لایه را می‏توان به سطوح بالاتر آب زیرزمینی و محیط کاهنده آهن، به ویژه در واحدهای رسوبی نهشته شده پیش از ~28±2 هزار سال پیش، نسبت داد. به نظر می رسد وضعیت در نهشته‏ه ای هولوسن برعکس بوده است.