تعیین غلظت آرسنیک در ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) و ارزیابی خطر مصرف آن در استان کردستان

فلزآرسنیک به عنوان یکی از فلزات سنگین آلاینده اکوسیستم های آبی موجب ایجاد مسمومیت و نگرانی در مصرف ماهی شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی غلظت فلز آرسنیک در بافت کبد و عضله، هم چنین ارتباط آن با وزن و طول چنگالی ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) و ارزیابی خطر مصرف آن انجام شد. 60 قطعه ماهی قزل آلای رنگین کمان در دو حوضچه پرورش ماهی واقع در شهرستان های سنندج (روستای ننله) و کامیاران (روستای دیوزناو) تهیه گردید (تعداد 30 قطعه از هر حوضچه) و پس از هضم اسیدی نمونه های  مذکور، غلظت فلز آرسنیک به وسیله دستگاه جذب اتمی مدل Phonix 986 اندازه گیری شد. میانگین غلظت فلز آرسنیک دربافت هایکبدو عضله به ترتیب  28/16 و 15/68 میکروگرم برگرم وزن خشک به دست آمد. تجمع آرسنیک در بافت کبد بیش از بافت عضله مشاهده شد (0/05>P). ارتباط نسبتا قوی بین غلظت این فلز با طول چنگالی و وزن کل داشت (0/01>p). هم چنین نتایج نشان داد بین حوضچه های شهرستان کامیاران و سنندج از لحاظ غلظت آرسنیک در بافت های مورد مطالعه، تفاوت معنی داری وجود نداشت. با توجه به نتایج محاسبه شاخص خطر برای مصرف روزانه 25 گرم ماهی خطرمصرف وجود دارد و مقدار حداکثر مصرف روزانه مجاز  1/3 گرم برای یک فرد بالغ 70 کیلوگرمی محاسبه گردید. با مقایسه غلظت های اندازه گیری شده این تحقیق با حد مجاز استانداردهای بین المللی در بافت عضله مشخص شد، غلظت آرسنیک بیش از استانداردهای USEPA، FAO و WHO می باشد.