زیبایی شناسی نقوش گچ بری مسجد فریومد

مسجد تاریخی فریومد یکی از مساجد مهم ایرانی- اسلامی، مربوط به دوران سلجوقی- خوارزمشاهی است؛ از نظر تاریخی- هنری و غنی بودن تزئینات گچ بری جزو آثار مطرح و مهم در این زمینه محسوب می شود. این مسجد، در روستایی به همین نام، در استان سمنان و نزدیکی شهر شاهرود قرار دارد. وجود تزیینات گچ بری غنی و کم نظیر در محراب، ایوان و دیواره های صحن، از ویژگی مهم این مسجد است. لذا باید دانسته شود که ویژگی های زیبایی شناختی انواع نقوش به کار رفته در این مسجد، چگونه است. البته درباره این مسجد، بیش تر پژوهش هایی که تاکنون صورت گرفته اند، با رویکرد معماری بوده است؛ اما در زمینه تزئینات و نقوش گچ بری آن، با کمبود مطالعات و منابع لازم، مواجه می شویم. لذا انتخاب این موضوع در راستای برطرف کردن آن کمبودها، شناخت بیش تر و در صورت لزوم، کاربردی کردن آن ها، صورت گرفته است. حاصل این مطالعات منجر به شناخت، طبقه بندی و تحلیل زیبایی شناختی نقوش به کار رفته در این بنا شده، و با کمک نرم افزار رایانه ای به نام وکتور تکمیل و ارائه گردیده است. مطالعات نیز حاکی است که فراوانی تنوع در این نقوش چنان است که، نیازمند بررسی های جداگانه و دقیق تری باشد. تحقیق از نظر نوع، کاربردی محسوب می شود؛ با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با به کارگیری مطالعات کتابخانه ای- اسنادی، و هم چنین مطالعات میدانی، مطالب آن تهیه و تنظیم گردیده است.