تاثیر عوامل اقتصادی-اجتماعی بر مخارج سلامت خانوار: روش دو مرحله ای هکمن

با توجه به سهم بالای پرداخت از جیب، جهت تامین مخارج سلامت و لزوم مدیریت مخارج سلامت خانوار، مطالعه ی حاضر باهدف بررسی عوامل اقتصادی-اجتماعی موثر بر مخارج سلامت در خانوار شهری استان های ایران صورت گرفت. مطالعه ی حاضر توصیفی-تحلیلی و از حیث هدف کاربردی است که به صورت مقطعی با رویکرد اقتصاد خرد در سطح ملی انجام شد. حجم نمونه، شامل 18809 خانواری شهری استان های ایران در سال 1395 بود که به روش نمونه گیری سه مرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه ی هزینه درامد خانوار بود که توسط مرکز آمار ایران تهیه و تکمیل گردید. نتایج در نرم افزار 14stata  و با روش هکمن دومرحله ای برآورد گردید. نتایج نشان داد که عوامل اقتصادی- اجتماعی نظیر افزایش درآمد و مخارج بیمه، داشتن بیمه، تعداد افراد شاغل، باسواد بودن سرپرست، افزایش مخارج سرانه دخانیات و آموزش منجر به افزایش مخارج سلامت خانوار شده اند. خانوار با سرپرستی مادر، مخارج سلامت کمتری نسبت به سایر خانوار داشت و سن سرپرست، بعد خانوار و وجود افراد سالمند در خانوار منجر به افزایش مخارج سلامت خانوار شد.  عوامل اقتصادی-اجتماعی خانوار نه تنها بر تصمیم به ورود به بازار سلامت، بلکه بر میزان خرید کالاها و خدمات سلامت و نابرابری در بخش سلامت نیز تاثیر داشتند؛ بنابراین سیاست ها و تمهیداتی برای بهبود وضعیت اقتصادی-اجتماعی در راستای کاهش نابرابری در بخش سلامت ضروری است؛ که این مهم از طریق ایجاد اشتغال، افزایش درآمد، سرمایه گذاری در آموزش و افزایش پوشش های بیمه ای محقق می گردد.